ฟาร์มคิด ที่คิดมามากกว่าการทำฟาร์ม

บรรยากาศแสนสบายช่วงหัวค่ำในฤดูฝน ท้องนาเขียวขจี แหงนมองบนฟ้ามีเมฆหมอกลอยล่องจางๆ มีผาหินใหญ่บ้านค้างคาวเป็นเบื้องหลังกระทบกับแสงสุดท้ายของวันที่ช่างแสนอบอุ่น เพื่อนร่วมทริปคนนึงที่เชี่ยวชาญพื้นที่แถบนี้บอกกับเราว่า “จะพาไปกินหมูกระทะที่สุดแสนจะพิเศษ” ได้ฟังอย่างนั้นก็แปลกใจเล็กน้อย จนกระทั่งมาถึง..ไม่น่าเชื่อที่อำเภอภูผาม่าน จังหวัดขอนแก่น จะมีร้านหมูกระทะที่หรูหราด้วยบรรยากาศเช่นนี้

ฟาร์มคิดเป็นร้านที่ตกแต่งโดยการใช้วัสดุที่มีในชุมชนมาประกอบกันได้อย่างน่าสนใจ มีไม้ไผ่เป็นโครงสร้างหลัก หลังคามุงฟาง และทำเป็นซุ้มเล็กซุ้มน้อยแบ่งโซนอาหาร เครื่องดื่ม และมุมต่างๆ แทรกซ้อนไปด้วยแปลงพืชผักที่จัดวางได้อย่างลงตัวในพื้นที่ที่พอเหมาะริมถนนขนาดเล็กในชุมชน

ฟาร์มคิด..ร้านหมูกระทะและลานชมค้างคาว

โดยปกติแล้วภูผาม่านนั้นมีชื่อเสียงในหมู่นักท่องเที่ยวผู้หลงใหลในการดูค้างคาวกันอยู่แล้ว แต่ส่วนใหญ่จะดูกันที่หน้าถ้ำ ซึ่งค้างคาวจะบินกระจายออกเหมือนผึ้งแตกรัง แต่วิวจากหลังฟาร์มคิดนั้นสุดพิเศษและน้อยคนที่จะได้เห็นค้างคาวที่บินออกมาเป็นเส้น ผ่านช่องแสงที่เปิดในมุมนี้พอดี

“ฟาร์มคิด (Farm kits) สำหรับผมหมายถึงชุดคิทของการทำฟาร์ม เมื่อเติม S จึงมีมากกว่า “หนึ่ง” คือเราจะทำฟาร์ม แต่ความคิดไม่จำเป็นต้องจำกัดอยู่ที่เรื่องฟาร์มก็ได้” กุลชาติ เค้นา หรือ พี่กุล ชายวัย 35 ปีเจ้าของร้านฟาร์มคิด ณ ภูผาม่านผู้คิดจะพัฒนาวิถีการทำเกษตรของครอบครัวแบบเดิมๆ มาแปรรูปทรงเครื่องให้เข้ากับการท่องเที่ยวชุมชนสมัยใหม่ โดยมองเห็นว่าทำเลที่ตั้งของร้านน่าสนใจและเหมาะกับการทำร้านอาหารเล็กๆ สำหรับรับแขกทางไกลที่แวะมาพักผ่อน

“อีกอย่างมันเป็นคำวัยรุ่น คำว่า “ฟาม” หมายถึง “ความ” “ฟามคิด” ผมเลยคิดว่าพอมันมาผนวกกันแล้วมันน่าสนใจดี” พี่กุลกล่าวพร้อมจะเตรียมตัวเสิร์ฟอาหารชุดพิเศษให้กับพวกเราที่เป็นลูกค้าต่างแดน

ปัจจุบันงานหลักพี่กุล คือการเป็น UI designer (User Interface Designer-ผู้ออกแบบเว็บไซต์และแอพพลิเคชั่น) ซึ่งการทำงานแบบ work from home คุยงานและประชุมผ่านทางออนไลน์เป็นหลัก จึงสามารถแบ่งเวลาทำงานประจำและดูแลครอบครัวไปพร้อมกันได้ และมีภูผาม่านอากาศดีๆ วิวสวยๆ เป็นออฟฟิศส่วนตัวอย่างน่าอิจฉา

“มาฟาร์มคิดต้องสั่งอะไร” บทสนทนาของเพื่อนในทริป จากนั้นพี่กุลไม่รีรอจัดอาหารชุดใหญ่มาเสิร์ฟ

โดยมีหมูกระทะพระเอกของร้านที่ตั้งเตารอแล้วตั้งแต่หัวค่ำ สเต็กหมูนุ่มลิ้น และสเต็กเนื้อจิ้มแจ่วสูตรเด็ดที่มาพร้อมกับสลัดผักออร์แกนิคที่เพิ่งตัดออกมาจากแปลง ปิดท้ายด้วยเฉาก๊วยนมสดหวานหอมและแตงโมแช่เย็นชื่นใจๆ มาตัดคาว

ถ้าภูผาม่านจะเป็นที่ท่องเที่ยวฟาร์มคิดต้องทำอะไรบ้าง

“ช่วงที่ผมมาอยู่ใหม่ๆ ก็จัดอีเวนท์ไอทีบ่อยๆ มีการจัดอบรมโปรแกรมเมอร์ หรือ งานดีไซน์ และความคิดของผมคือภูผาม่านน่าผลักดันให้เป็นที่ท่องเที่ยวมาก แต่เวลาผมคุยกับคนในพื้นที่เขาก็ถามผมกลับมาว่าใครจะมาเที่ยว”

พี่กุลเองพยายามดึงเพื่อนพ้องจากกรุงเทพฯ ให้มาเที่ยวภูผาม่านอยู่หลายหน แต่ประเด็นใหญ่ที่ต้องคิดช่วยกันคือมาแล้วคนนอกไม่รู้ว่าต้องไปกิน ไปพัก ไปนั่งทำงาน ที่ไหน ในช่วงแรกนั้นแม้แต่ร้านกาแฟก็ไม่มี “ผมก็เลยรู้สึกว่าเป็น bad experience (ประสบการณ์ที่ไม่ดี) เหมือนภูผาม่านยังไม่พร้อมที่จะรับแขกคนเมือง เรารู้สึกว่าไหนๆ เราก็ทำธุรกิจครอบครัวแล้วเราเลยทำ ฟาร์มคิด”

ในช่วงความคิดตั้งต้นตอนแรกของพี่กุลมีคิดไว้ว่าอยากทำโฮมสเตย์ด้วย แต่ด้วยปัจจัยหลายอย่างที่ไม่อำนวยและพิจารณาว่าครอบครัวของตนยังไม่พร้อม “เรายังอยากเลี้ยงลูกกันเองอยู่ ยังรักสงบและความเป็นส่วนตัว” พี่กุลพูดกับเราพลางอุ้มลูกสาวตัวน้อยไว้บนตักอย่างอบอุ่น

สิ่งที่พี่กุลอยากให้เกิดคือให้ชาวบ้านช่วยกันจัดเตรียมที่พักและเขาเองจะเป็นคนต้อนรับแขกให้ เพราะตนเองจะไม่เปิดแข่งกับชุมชน แต่จะทำหน้าที่มองหาว่าชุมชนใดบ้างที่มีศักยภาพพอที่จะรับแขก “ผมมองว่าการลงทุนด้วยอาคารสถานที่มันแพง และมันเป็นการสร้างใหม่ แต่ถ้าใครพร้อมอยู่แล้วเราจะไปสนับสนุนให้มีรายได้ไปด้วยกัน” พี่กุลกล่าว

พี่กุลพยายามสร้างทีมงานในท้องถิ่น เป้าหมายคืออยากผลักดันร้านตัวเองให้เป็น tourist information เวลามีนักท่องเที่ยวเข้ามาสามารถมีข้อมูลที่เป็นดิจิทัลสำหรับสื่อสารออกไปได้ อาจจะมีแผนที่สแกนคิวอาร์โค้ดตามพื้นที่ต่างๆ  มีข้อมูลติดต่อผู้คนในท้องถิ่น รวมถึงที่พัก

“เราไม่ได้มองว่าเป็นธุรกิจหรอก จริงๆ ถ้ามีคนมาเราก็ได้ประโยชน์อยู่ดีเพราะหนึ่งเราเป็นผู้เริ่มต้น สองเราเป็นผู้ให้ข้อมูล และสุดท้ายโลเคชั่นเราก็อย่างที่เห็น เรารู้สึกว่านี่เป็นโอกาส”

จุดเริ่มต้นเล็กๆ ของการรับแขกต่างบ้านต่างเมืองที่เป็นเพื่อนพ้องของตนเอง ทำให้เวลากว่า 7 เดือนฟาร์มคิดเริ่มก่อตัวเติบโต เหมือนโรสแมรี่ในฟาร์มที่พร้อมขยายพันธุ์ไปทั่วทั้งกระถางและส่งมอบให้คนอื่นต่อไปเรื่อยๆ ไม่รู้จบ

จะทำฟาร์มที่มากกว่าฟาร์ม

“ผมอยากกลับมาอยู่บ้าน กลับมาทดลองทำสวนที่บ้านดู ผมมีคำถามว่า ทำไมเราเรียนจบแล้วเราต้องไปหาทำงานโรงงาน ถ้าเราอยากจะทำฟาร์มแล้วจะสามารถทำ social enterprise (กิจการเพื่อสังคม) เพื่อที่จะขับเคลื่อนสังคม” เป้าหมายของพี่กุลจากอดีตพนักงานออฟฟิศในเมืองใหญ่ ที่อยากกลับมาพัฒนาภูผาม่านในฐานะ “ลูกหลาน”

ข้างหน้าคือร้านกาแฟเล็กๆ ของภรรยาพี่กุล ส่วนหนึ่งเป็นครัว และร้านหมูกระทะ “ไหนๆ ลุงป้าน้าอาก็จะทำร้านหมูกระทะ ทำไมไม่เอามาไว้ด้วยกันเลย เพราะความคิดตั้งต้นเราคือจะทำให้คนในครอบครัวมีอาชีพ” พี่กุลเอ่ยถึงความฝันที่อยากให้ครอบครัวมีอาชีพร่วมกัน

อีกส่วนหนึ่งที่จะต้องกล่าวถึงคือ พื้นที่ส่วนใหญ่ของร้านที่พี่กุลเลือกทำในส่วนโถงตรงกลางร้านให้เป็นพื้นที่เรียนรู้ co-working space จัดสรรขึ้นสำหรับเด็กในชุมชนมาใช้ประโยชน์กัน โปรเจ็คต่อไปที่พี่กุลอยากให้เกิดขึ้นคือการพาเด็กทำเกษตรอินทรีย์ ปลูกผักส่งให้คนเมืองเพื่อแลกกับชุดนักเรียนหรือรองเท้า

ฟาร์มคิดไม่ใช่แค่ฟาร์ม หรือร้านอาหาร แต่ยังเป็นพื้นที่ทำกิจกรรมของคนในชุมชนโดยเฉพาะกลุ่มเด็กและเยาวชนในพื้นที่ พี่กุลเลือกทำกิจกรรมที่ตนถนัดคือ สอนให้เด็กในชุมชนรู้จักการใช้เทคโนโลยีให้เป็นประโยชน์ โดยเริ่มต้นจากการรู้จักคอมพิวเตอร์ รู้จักการใช้โปรแกรมพื้นฐาน “เขามาก็รู้สึกว่าตื่นเต้น เหมือนความรู้สึกเราตอนเด็กๆ ที่ไม่เคยแตะคอมเลย มาแตะตอนอยู่มอหกแล้ว ซึ่งสมัยนี้รู้ช้าก็ไม่ทันแล้ว” พี่กุลกล่าวพร้อมยกตัวอย่างสิ่งที่ให้เด็กทดลองทำ

เด็กที่เข้าร่วมเรียนรู้ทำกิจกรรมที่ฟาร์มคิด ก็จะมีการฝึกเขียนเว็บไซต์ เขียนบล็อก สร้างคอนเทนท์ต่างๆ สิ่งที่พี่กุลคิดไว้คือต้องหาพื้นที่ให้เด็กทำงานไปด้วยระหว่างเรียน โดยการติดต่อกับบริษัทไอทีในเมืองใหญ่จ้างงานเด็กหรือให้ฝึกงาน เพื่อให้เด็กในชุมชนมีรายได้

ตอนแรกผมคิดไม่ตกระหว่างจะทำให้เป็น brand enterprise หรือ ธุรกิจครอบครัว กลับกลายเป็นว่ามันคือเรื่องเดียวกัน ถ้าเราแก้ปัญหาในครอบครัวไม่ได้เราก็ไม่รู้ว่าจะต้องไปแก้ปัญหาให้ใคร ผมก็เลยเปิดหมูกระทะควบคู่ไปกับการทำกิจกรรมเพื่อสังคม

บรรยากาศการรับประทานหมูกระทะในอ้อมกอดของหมอกบางๆ ชมวิวภูผาม่านเย็นๆ ไออุ่นเตาหมูกระทะและการนั่งล้อมวงสนทนาระหว่างรออาหารสุกช่างรื่นรมย์และอบอุ่น บวกกับรอยยิ้มและความเป็นกันเองของเจ้าของร้านมากความฝัน ร้าน – ฟาร์ม – บ้าน คือความฝันเล็กๆ ของชายหนุ่มคนหนึ่งที่อยากให้แขกทางไกลได้สัมผัสบรรยากาศสบายๆ ในแบบของฟาร์มคิดมากกว่าการมาทานอาหารแล้วแยกกันไป แต่เขาอยากดูแลลูกค้าเหมือนเพื่อน เราในฐานะนักท่องเที่ยวไปครั้งแรกยังรู้สึกได้ถึงบรรยากาศการมาเยี่ยมยามบ้านเพื่อนถึงแม้จะเพิ่งรู้จักกันก็ตาม

ขอขอบคุณ กุลชาติ เค้นา เจ้าของร้านฟาร์มคิด อำเภอภูผาม่าน จังหวัดขอนแก่น

Share on facebook
Share on twitter
Share on pinterest

Info

ฟาร์มคิด

ที่ตั้ง ซอย โยธาธิการ ต. ภูผาม่าน อ. ภูผาม่าน จ. ขอนแก่น

เปิด 09.00 – 21.00 น.

โทร 081 920 0252

Facebook https://www.facebook.com/farmkits.co

Previous
Next

Guide ใกล้ : Application คู่ใจคนชอบท่องเที่ยวตัวจริง

Guide ใกล้ เหมือนมีไกด์ไว้ใกล้ตัว
Application นี้จะช่วยแนะนำว่า ตำแหน่งรอบตัวเรามีที่เที่ยว ร้านอาหาร ร้านขายของ ที่พัก หรือสถานที่จุดใดน่าแวะไปสัมผัส ชิม ช็อป แชะ แชร์ พร้อมกิจกรรมเด่นประจำเดือน แผนที่ลงจุดใช้งานง่าย ดูสนุกและสะดวก แค่ดูภาพสวยๆ ก็อยากไปแล้ว

Writer/ Photographer

จารุวรรณ ด้วงคำจันทร์

จารุวรรณ ด้วงคำจันทร์

Relate Place

Mt. Takao
Travel

อาบป่า สัมผัสธรรมชาติ ที่ Mt. Takao

หากต้องจินตนาการตัวเองเป็นองค์ประกอบในธรรมชาติ คุณจะเลือกเป็นอะไร ผมเคยอยากเป็นใบไม้ เป็นนก เคยอยากเป็นสายลม เพราะความอิสระที่ได้รับ แต่นั่นมันสมัยที่ตัวเองยังเด็ก เมื่อโตขึ้นจินตนาการเหล่านั้นกลับหลุดลอยไป “เราจะเป็นสิ่งอื่นได้อย่างไร ถ้าเรายังเป็นมนุษย์ที่ต้องทำงานหามรุ่งหามค่ำอยู่แบบนี้” ผมบอกกับตัวเองเช่นนั้น ก่อนที่ชีวิตจะรู้จักการอาบป่า

Eat

อร่อยแบบ Low Carbon ในเมืองน่าน

อร่อยแบบ Low Carbon ในเมืองน่าน อร่อยแบบไหนถึงเรียกว่า Low Carbon ก็เริ่มตั้งแต่เลือกปั่นจักรยานหรือนั่งสามล้อถีบไปที่ร้านก็ช่วยลดโลกร้อนได้แล้ว และถ้าเลือกกินเมนู Low Carbon อย่างพืชผักพื้นบ้านและวัตถุดิบพื้นถิ่นที่ทางร้านปลูกเอง หรือรับซื้อจากชาวบ้านในละแวก ก็ไม่สิ้นเปลืองพลังงานเชื้อเพลิงในการขนส่งจากที่ไกลๆ และปลอดภัยไร้กังวลเรื่องสารเคมี ก็ยิ่งช่วยโลกได้ถึงสองสามเท่า ว่าแล้วก็โบกสามล้อ หรือคว้าจักรยานปั่นไปหาร้านอร่อยกันเลย ขอบอกว่าแต่ละร้านเขามีส่วนลดสำหรับผู้ปั่นสองล้อ นั่งสามล้อ ด้วยนะเออ.. โอวีโอสลัด (บริเวณสามแยกโรงเรียนน่านคริสเตียน) ถ. รังษีเกษม เปิด 10.30-21.00 น. หยุดวันอังคาร โทร. 096-208-8891

Travel

เที่ยวบ้านฉัน…ชาติตระการ

ถ้ากล่าวถึง อำเภอชาติตระการ หลายคนจะรู้จักสถานที่ท่องเที่ยวสำคัญ คือ น้ำตกชาติตระการ แต่วันนี้เราไม่ได้พาไปเที่ยวชมน้ำตก แต่เราจะพามารู้จักกับบ้านเราอีกหลายมุม ที่หลายคนยังไม่รู้จัก จะว่าไปแล้ว…พวกเรายังรู้จักไม่หมดเลย บ้านเรามีดีขนาดนี้เลยเหรอ

ชุมชนเจริญไชย-เยาราช
Travel

ชุมชนเจริญไชย : เที่ยวตลาดเครื่องกระดาษ และของไหว้เจ้า​

ซ.เจริญกรุง 21 ข้างวัดเล่งเน่ยยี่ มีชุมชนเล็กๆ ที่เป็นแหล่งผลิตเครื่องกระดาษสำหรับไหว้เจ้าสำคัญที่สุดของเมืองไทย ว่ากันว่า งานเทศกาลใหญ่ๆ อย่างกินเจภูเก็ต หรืองานกงเต็กอุทิศส่วนบุญส่วนกุศลให้แก่ผู้ล่วงลับ ชาวไทยเชื้อสายจีนต่างก็จะมาซื้อเครื่องกระดาษไปจากที่นี่