เมื่อ "ชั่วฟ้าดินสลาย" กลายเป็นเรื่องจริง :
บ้านห้าง ร.5

“พะโป้” หนึ่งในตัวละครของนวนิยายชื่อดังที่ดัดแปลงเป็นภาพยนตร์หลายเวอร์ชั่น ชั่วฟ้าดินสลาย เรื่องราวของคหบดีชื่อ พะโป้ นายห้างค้าไม้ชาวกะเหรี่ยงที่มาทำธุรกิจในเมืองกำแพงเพชรได้พบรักกับยุพดี หญิงสาวสวยและตกลงใจพาเธอมาอยู่ด้วยกันที่กำแพงเพชร พะโป้มีหลานชื่อ ส่างหมอง เป็นหนุ่มรูปงาม ต่อมายุพดีกับส่างหมองเริ่มรักกันและมีความสัมพันธ์อันลึกซึ้ง จนพะโป้จับได้และใส่โซ่ตรวนทั้งสองใช้ชีวิตด้วยกันเกิดเป็นโศกนาฎกรรมขึ้น

บ้านห้าง ร.5

ก่อนหน้านี้หลายคนอาจคิดว่า ชั่วฟ้าดินสลายอาจเป็นนวนิยายที่มาลัย ชูพิจิแต่งขึ้นโดยไร้ข้อเท็จจริง ทว่าพะโป้กลับมีตัวตนในประวัติศาสตร์ เป็นคหบดีชาวกะเหรี่ยงที่เข้าทำการค้าไม้ที่นครชุม จังหวัดกำแพงเพชร ในสมัยรัชกาลที่ 5 และพระองค์ก็เคยเสด็จประพาสต้นที่บ้านคหบดีคนนี้ด้วยเมื่อปี 2449 มีพระราชหัตถเลขาไว้ว่า “ เลยไปคลองสวนหมาก (บริเวณชุมชนนครชุม) ในคลองนี้น้ำไหลเชี่ยวแต่น้ำใสเพราะเป็นลำห้วย ถ้าไปตามลำคลอง 3 วันจึงถึงป่าไม้ ป่าไม้นี้ พะโป้กระเหรี่ยงในบังคับอังกฤษเป็นคนทำ” ป่าไม้คลองสวนหมากเป็นป่าไม้สักที่สำคัญของกำแพงเพชร ที่พะโป้ได้รับช่วงต่อจากเจ้าเมืองกำแพงเพชร

บ้านห้าง ร.5
บ้านห้าง ร.5

พะโป้ได้สร้างคฤหาสน์ขึ้นริมฝั่งน้ำคลองสวนหมาก เป็นสถาปัตยกรรมไทยผสมผสานตะวันตก สร้างด้วยไม้สักสองชั้นประดับด้วยลายฉลุสวยงาม ว่ากันว่าเป็นออฟฟิศของบริษัท ตั้งอยู่ไม่ไกลจากวัดสว่างอารมณ์ เพื่อทำการค้าไม้ส่งไปยังกรุงเทพฯ โดยชักลากไม้ผ่านลำคลองสวนหมากซึ่งไหลจากเทือกเขาตะนาวศรี ทางทิศตะวันตก เข้าแม่น้ำปิงเพื่อส่งไปพระนคร

บ้านห้าง ร.5

ในชีวิตจริงพะโป้มีคู่ชีวิตชื่อแม่ทองย้อย ซึ่งเป็นลูกสาวของผู้ใหญ่ของบ้านคลองสวนหมากมีบุตรกัน 4 คน เป็นต้นสกุลของ “รัตนบรรพต” ตามหลักฐานพระราชหัตถเลาของรัชกาลที่ 5 ยังทรงบันทึกว่า “ เมียเป็นไทย ชื่อว่าอำแดงท่องย้อยเป็นบุตรผู้ใหญ่บ้านวันแลอำแดงไท ตั้งบ้านเรือนอยู่ติดกันในที่นั้น ได้ขึ้นถ่ายรูปที่หน้าบ้าน 2 บ้านนี้”

บ้านห้าง ร.5

พะโป้เสียชีวิตในช่วงรัชกาลที่ 6 การทำไม้ตกอยู่กับบริษัทการทำไม้ใหญ่ แต่เรื่องราวของพะโป้ยังคงถูกเล่าขานในชุมชนนครชุม ปัจจุบันบ้านพะโป้ทรุดโทรมลงไปมาก แม้จะเป็นทรัพย์สินของนายทุนต่างพื้นที่ แต่ชาวบ้านยังคงรักษาตามสภาพ ปลูกดอกไม้ ตัดหญ้า เพราะที่นี้คือหลักฐานที่แสดงถึงความเจริญรุ่งเรืองของชุมชนนครชุม ชาวบ้านที่นี้จะรู้จักกันว่า “ บ้านห้าง ร. 5”


อ้างอิงจาก ฆรณี แสงรุจิ.วารสารเมืองโบราณ ปีที่ 19 ฉบับที่ 2 เมษายน-มิถุนายน 2536

Info

บ้านห้าง ร.5

ที่ตั้ง ต. นครชุม อ. เมืองกำแพงเพชร กำแพงเพชร

Previous
Next

Guide ใกล้ : Application คู่ใจคนชอบท่องเที่ยวตัวจริง

Guide ใกล้ เหมือนมีไกด์ไว้ใกล้ตัว
Application นี้จะช่วยแนะนำว่า ตำแหน่งรอบตัวเรามีที่เที่ยว ร้านอาหาร ร้านขายของ ที่พัก หรือสถานที่จุดใดน่าแวะไปสัมผัส ชิม ช็อป แชะ แชร์ พร้อมกิจกรรมเด่นประจำเดือน แผนที่ลงจุดใช้งานง่าย ดูสนุกและสะดวก แค่ดูภาพสวยๆ ก็อยากไปแล้ว

Writer/ Photographer

เอกพงษ์ ศรทอง

เอกพงษ์ ศรทอง

Relate Place

Eat

ตะลุยชิมของอร่อยย่านตลาดน้อย

ตะลุยตลาดน้อยเลาะตามตรอกออกตามซอยจนพุงกางคราวนี้ขอพาไปอร่อยจนพุงกางกันที่ “ตลาดน้อย” ย่านจีนถิ่นบางกอกในเขตสัมพันธวงศ์นี่เอง ถึงจะชื่อตลาดน้อย แต่ของอร่อยนั้นไม่ได้น้อยตามชื่อตลาด มีให้เลือกตั้งแต่ร้านรถเข็น ร้านห้องแถวริมทาง ร้านเล็กหลัตลาด ไปจนถึงร้านสุดชิกบนดาดฟ้า เคลียร์พุงให้ว่างๆ แล้วไปเลาะตามตรอกออกตามซอยชิมเมนูเด็ดกันเลย !

“โรตีแถวน้ำ” ที่ภูเก็ต

“สองหนึ่ง สองสอง!” นี่ไม่ใช่เสียงนับเลขหรือท่องสูตรคูณ แต่เป็นเสียงดังกังวานของพนักงานต้อนรับในร้านบอกกล่าวไปยังคนหน้าร้าน ที่กำลังง่วนอยู่หน้ากระทะทอดโรตีใบเขื่อง เป็นรหัสไม่ลับแต่ลูกค้าอย่างเราไม่รู้ เพราะใช้สื่อสารกันเองเฉพาะคนในร้าน เพื่อความกระชับฉับไว ทันกับจำนวนลูกค้าที่มาอุดหนุนกันจนล้นร้าน โดยเฉพาะช่วงเช้า

Coffee

Passione del Caffé Specialty coffee ของเมืองตรัง

เราอยากแนะนำ Passione del Caffé ร้านกาแฟที่มีทั้งกาแฟดีๆ และเพื่อนสนทนาเรื่องกาแฟ ที่อยู่ใจกลางเมืองตรัง สำหรับคนหลงรักรสชาติและความหอมของกาแฟได้ไปลองกัน

Eat

ดับร้อนด้วยไอติมรสแปลกที่นครปฐม

ช่วงที่อากาศร้อนๆ ไอติมเป็นคำตอบที่ดีที่สุดเสมอ…ครั้นจะไปกินไอติมในห้างสรรพสินค้าก็เบื่อแล้ว “นายรอบรู้” จึงอยากชวนออกไปในเขตปริมณฑล ชิมไอติมรสแปลกๆ ทว่าอร่อยกว่าไอติมตามห้างสรรพสินค้าเป็นไหนๆ