
ซุ้มอาหารจงเจริญ
อยเอ็ด : สารพัดเมนูท้องถิ่นตามฤดูกาลมีที่นี่ อย่างหน้าร้อนต้องลาบไข่มดแดงเม็ดขาวเต่ง คลุกเคล้าด้วยพริกป่น ข้าวคั่ว หอมแดง ผักชีฝรั่งซอย เติมน้ำปลานิด บีบมะนาวหน่อย หรือจะเป็นก้อยไข่มดแดง อ่อมไข่มดแดงใส่ผักหวานป่า
ในช่วง 5-10 ปีมานี้ มหรสพสายพันธุ์ใหม่จากดินแดนที่ราบสูงที่รู้จักกันในนาม “รถแห่” ปรากฏอยู่ในสายตาคนทั่วไป ไม่เฉพาะแต่ในถิ่นที่ของคนอีสานเอง แต่ยังเหมารวมไปถึงภาคกลางและภาคตะวันออกด้วย รถแห่อีสานวิ่งรับงานกันไม่เว้นแต่ละวัน ทั้งในรูปแบบของการเป็นมหรสพในพิธีกรรมอย่างงานบวช งานกฐิน งานผ้าป่า ไปจนถึงการเปิดวิก ล้อมผ้า (ล้อมสังกะสี) เก็บเงินค่าเข้าชม ถือเป็นยุครุ่งเรืองของศิลปินอีสานรุ่นใหม่เลยก็ว่าได้
แต่เมื่อรัฐบาลประกาศใช้ พ.ร.ก. ฉุกเฉินเมื่อวันที่ 26 มีนาคม 2563 และประกาศเคอร์ฟิวซึ่งมีผลบังคับใช้ทั่วประเทศ เพื่อลดการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด-19 ก็มีการประกาศห้ามมีการชุมนุมด้วย งานมหรสพในงานบุญต่างๆ จึงถูกงดไปพร้อมกัน ส่งผลให้รายได้ที่เพิ่มพูนขึ้นจากการวิ่งรับงานของชาวรถแห่ต้องหยุดชะงักไปชั่วขณะ
“ตอนนี้ก็ลำบากครับ ต่างคนต่างแยกย้ายกันกลับบ้านไปก่อน” เสียงสะท้อนของการเผชิญหน้ากับสถานการณ์ที่ไม่คาดคิดของเจ้าของรถแห่จากเมืองมหาสารคาม
รถแห่ซึ่งมีความอลังการใหญ่โต สีสันสดใส ที่หลายคนเคยผ่านตามานั้น มีพัฒนาการมาจากวงดนตรีแห่ในงานบุญของชาวอีสาน จากวงกลองยาวที่มีการผสมวงระหว่างเครื่องประกอบจังหวะ (percussion) คือ กลอง ฉิ่ง ฉาบ กับเครื่องเดินทำนอง (melody) ที่ในระยะแรกมีเพียงพิณและแคน เล่นทำนองพื้นบ้านที่เรียกว่า “ลาย” เช่น ลายเต้ย ลายลมพัดพร้าว ลายเซิ้ง ฯลฯ ในเวลาต่อมาก็มีการผสมวงเป็นวงที่ใหญ่ขึ้น นำเครื่องดนตรีสากลมาใช้ ทั้งคีย์บอร์ด กีตาร์ และเบส แต่ยังคงเสียงพิณซึ่งเป็นเอกลักษณ์ความเป็นอีสานไว้ และต่อเครื่องขยายเสียงกับแบตเตอรี่รถยนต์ แล้วใช้ “รถยู้” หรือรถเข็น เข็นแห่รอบหมู่บ้านขนาดเล็ก
เครื่องเสียงที่ติดอยู่กับรถเข็นนั้นถูกพัฒนาขึ้นมาเป็นเครื่องเสียงขนาดใหญ่ติดตั้งบนรถกระบะ จากนั้นค่อยๆ พัฒนาจนกลายเป็นรถแห่คันใหญ่ขนาดเท่ารถหกล้อ มีเครื่องเสียงเทียบเท่าเวทีหมอลำ และยังสามารถเล่นในขณะเคลื่อนที่ได้ด้วย
ผู้เขียนเห็นว่า รถแห่มีความเป็นลูกผสม (hybrid) ระหว่างความเป็นดนตรีแห่กับวงลูกทุ่งหมอลำ ผสมผสานความเป็นพื้นบ้านและความทันสมัย ผ่านฝีมือความชำนิชำนาญด้านดนตรีและความรู้ด้านเทคโนโลยี
“เรื่องดนตรีแห่มันต้องปรับตัวอยู่ตลอดให้เข้ากับโลกสมัยใหม่ หาสิ่งใหม่ๆ มาให้คนตื่นเต้น เข้ากับรสนิยมคนในแต่ละยุค” พี่โอเล่ เจ้าของรถแห่ “ย่องเบามิวสิคออนทัวร์ มหาสารคาม” พูดถึงการปรับตัวในฐานะผู้ประกอบการดนตรีรถแห่
การเล่นดนตรีของชาวรถแห่ไม่ได้มีแค่บนรถในงานบุญหรือล้อมผ้าโชว์ตามงานวัดเท่านั้น ปัจจุบันยังมาโลดแล่นบนเวทีออนไลน์จนมีชื่อเสียงในวงกว้างอีกด้วย วิดีโอการแสดงสดของรถแห่คณะดังๆ มียอดวิวเป็นหลักล้าน กระแสความป็อปของรถแห่ดูได้จากนักร้องหลายคนซึ่งดังเทียบเท่านักร้องดังที่มีค่ายสังกัดเลยทีเดียว โดยเฉพาะ ออย แสงศิลป์ ที่ได้สมญาว่า “ราชารถแห่” และ ใบปอ รัตติยา ที่เรียกขานว่าเป็น “ราชินีรถแห่” ต่างก็เติบโตมาจากคลิปวิดีโอรถแห่ที่ลงใน YouTube
นอกจากนี้บรรดาผู้ประกอบการรถแห่ยังมีการรวมกลุ่มกัน เช่นที่พบเห็นในเฟซบุ๊กอย่าง “ชมรมรถแห่ มโหรี ดนตรีสด แห่งประเทศไทย” ซึ่งจากสถิติปี 2562-2563 มีคณะที่เข้าร่วมจำนวนถึง 39 รายนามรถแห่ และบางเจ้าก็มีรถมากกว่า 1 คัน แต่ความจริงยังมีรถแห่ที่อยู่นอกชมรมนี้จำนวนมากกว่านี้หลายเท่า การรวมกลุ่มกันดังกล่าวก็เพื่อหาลูกค้า ปรึกษางาน และตั้งราคากลาง รวมถึงเป็นการเปิดพื้นที่ให้เอื้อเฟื้อช่วยเหลือกัน แชร์ประสบการณ์การทำงานซึ่งกันและกัน สร้างความสนิทสนมกลมเกลียว
“ปกติเราจะวางแผนไว้ว่า ช่วงเดือนมีนาฯ–เมษาฯ เป็นช่วงพีค มีงานเยอะที่สุดในรอบปี เราจะเร่งทำงานเก็บเงินไว้สำหรับช่วงเข้าพรรษาที่จะมาถึง สามเดือนที่งานลดลง ถ้าสถานการณ์แบบนี้แห่ไม่ได้ไปจนถึงออกพรรษาแย่แน่ๆ”
ช่วงเข้าพรรษา งานแห่ที่อยู่ในพื้นที่นั้นค่อนข้างน้อยหรือแทบไม่มีเลยสำหรับบางคัน แต่ชาวรถแห่ก็ช่วยกันหาเวทีโดยการขยับรุกเข้ามาเปิดวิกในเมืองกรุง โดยมีชื่อในวงการว่า “มหกรรมรถแห่” ที่ร้อง เล่น เต้น โชว์ กันในวงล้อมสังกะสี เก็บค่าเข้าชมคนละร้อยสองร้อย
การทำงานที่บ้าน (work from home) สามารถทำได้ในงานหลายอาชีพ แต่ไม่ใช่กับชาวรถแห่และอาชีพศิลปินที่มีหน้างานอยู่กับกลุ่มคน งานบุญ และงานรื่นเริง จริงที่ว่ารถแห่ไม่ได้มีงานทุกวัน แต่บางวงที่ดังๆ เดือนหนึ่งสามารถรับงานได้มากกว่า 20 งาน แต่อย่างไรก็ตามผู้ประกอบการหรือเจ้าของรถก็ต้องแบกภาระทั้งค่าผ่อนรถซึ่งมีราคาสูงคันละกว่าล้านบาท ทั้งค่าใช้จ่ายภายในบ้านและค่าดูแลสมาชิกในวง เจ้าของรถแห่บางคันที่อยู่ไม่ได้ แบกรับภาระต้นทุนไม่ไหว ก็จำใจต้องประกาศขายรถ เป็นปรากฏการณ์ที่พบเห็นมากในเฟซบุ๊กช่วงนี้
ดังนั้นรายได้อย่างเดียวที่มีในตอนนี้ก็คือการโลดแล่นบนเวทีออนไลน์ เช่น ยูทูบ เฟซบุ๊ก สมาชิกบางคนในวงที่เป็นยูทูบเบอร์มีรายได้บ้างจากงานนี้ แต่ไม่มากมายเท่าการเล่นสดที่มีงานอยู่เกือบทุกวัน บางคนจึงขยับไปเป็นพ่อค้าแม่ค้าออนไลน์กันบ้าง
“แต่เมื่อต้นเดือนพี่คนที่ทำยูทูบก็เอาเงินมาแบ่งให้คนในวงอยู่ครับ” เสียงจากนักร้องรถแห่เอ่ยถึงน้ำใจในยามยากจากเพื่อนร่วมงานบางคนซึ่งยังมีรายได้ในวิกฤตนี้ แม้ไม่มากมายแต่พวกเขาก็ช่วยเหลือเจือจานกัน
—ขอเป็นกำลังใจให้ศิลปิน คนทำงานทุกท่าน ผ่านวิกฤตและกลับมาจับไมค์ร้องเพลง เต้นหน้ารถ ไปด้วยกันอีกครั้ง—
ขอขอบคุณ: คณะรถแห่ย่องเบามิวสิคออนทัวร์ มหาสารคาม, ชมรมรถแห่ มโหรี ดนตรีสด แห่งประเทศไทย
Guide ใกล้ เหมือนมีไกด์ไว้ใกล้ตัว
Application นี้จะช่วยแนะนำว่า ตำแหน่งรอบตัวเรามีที่เที่ยว ร้านอาหาร ร้านขายของ ที่พัก หรือสถานที่จุดใดน่าแวะไปสัมผัส ชิม ช็อป แชะ แชร์ พร้อมกิจกรรมเด่นประจำเดือน แผนที่ลงจุดใช้งานง่าย ดูสนุกและสะดวก แค่ดูภาพสวยๆ ก็อยากไปแล้ว
อยเอ็ด : สารพัดเมนูท้องถิ่นตามฤดูกาลมีที่นี่ อย่างหน้าร้อนต้องลาบไข่มดแดงเม็ดขาวเต่ง คลุกเคล้าด้วยพริกป่น ข้าวคั่ว หอมแดง ผักชีฝรั่งซอย เติมน้ำปลานิด บีบมะนาวหน่อย หรือจะเป็นก้อยไข่มดแดง อ่อมไข่มดแดงใส่ผักหวานป่า
ว่าการว่า การชมพระอาทิตย์ยามเช้า คือการรับพลังจากธรรมชาติที่ดีไม่น้อย ลองออกไปสัมผัสอากาศเย็นๆ สายหมอก และแสงแดด กับ 10 จุดชมพระอาทิตย์ขึ้นที่คุณต้องตะลึง
สมศักดิ์ศรีปีขาลมหามงคล “ห้างเซ็นทรัล” สร้างปรากฏการณ์ยิ่งใหญ่ฉลองปีใหม่จีนคึกคัก พร้อมขึ้นแท่นแลนด์มาร์กตรุษจีนสุดฮอตที่นักช้อป สายเฮง ต้องปักหมุดเช็คอิน! ซึ่งครั้งนี้ยังพิเศษกว่าทุกปีเพราะครบรอบ 75 ปีห้างเซ็นทรัลที่อยู่คู่คนไทยมาอย่างยาวนาน โดยจัดพิธีเปิดงาน “Central The Roaring Chinese New Year 2022” (เซ็นทรัล เดอะ รอร์ริง ไชนีส นิวเยียร์ 2022) ที่ ห้างเซ็นทรัล @ เซ็นทรัลเวิลด์
ถ้าเอ่ยชื่อ ”แกลเลอรี กาแฟดริป” คอกาแฟจะรู้ว่าเขาเปิดร้านอยู่ที่หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานครมานานหลายปีแล้ว และเมื่อต้นปี 2560 นี้เองที่มีการขยับขยายสาขา 2 มาอยู่ในพื้นที่ของโรงแรมคชา เบด แถวแยกสามยอด ย่านวังบูรพา
© 2018 All rights Reserved.