ชีวิตติดงอบ…
“งอบ” เป็นสิ่งที่ชาวจังหวัดตราดรู้จักและนิยมเรียกกันว่า “หมวกใบจาก” ตรงๆ ตามประเภทการใช้งานและวัสดุที่นำมาเย็บ
คุณตาประเสริฐและคุณยายสำรอง พันธุ์พิริยะ เจ้าของสวนยางพาราและนาข้าวในตำบลห้วยแร้ง จังหวัดตราด ที่ทำสืบต่อกันมา เล่าให้ทีมงาน Growth ฟังว่า งอบเป็นเหมือนอุปกรณ์ประจำกาย ทุกครั้งเวลาออกไปทำงาน ลงสวน หรือเข้านา สิ่งที่ไม่ลืมหยิบไปเสมอคืองอบคู่ใจ



เมื่อถามว่าซื้องอบมาจากไหน คำตอบคือเสียงหัวเราะอย่างอารมณ์ดีของคุณตาและคุณยาย
“ฉันเย็บเอง ทำเอง เอาไปใช้เวลาทำสวน ถางหญ้า หรือตอนเกี่ยวข้าว หว่านข้าว มันสะดวก ทำง่าย บังแดดบังฝนได้ด้วยน่ะ”
สำเนียงเหน่อๆ แบบชาวตราดดั้งเดิมสุดๆ ของยายรอง ชวนให้คนถามอดยิ้มด้วยไม่ได้
“ใช้มาตั้งนานแล้ว พ่อแม่ของตายายก็ใช้กัน บ้านเราอยู่ติดริมคลอง เวลาเดินเท้ากันไปลงน้ำจับปลาก็ตัดใบจากมาสานเป็นหมวกใช้ต่อด้วย ถ้าเอาไปขายก็ได้เงินมาใช้อีก” ตาประเสริฐกล่าวอย่างยิ้มแย้ม

ผู้เขียนนึกย้อนถึงสมัยเด็กที่ต้องเข้าสวนกับพ่อแม่ ภาพของหมวกใบไม้ที่แม่มักเอามาสวมให้เป็นประจำเพื่อกันแดดกันฝน นั่นก็คืองอบนั่นเอง (หลงเรียกว่าหมวกใบไม้เสียตั้งนาน)
ยายรองเล่าให้ฟังว่ากว่าจะเป็นงอบแต่ละใบไม่ได้ใช้แค่มือทำ หากแต่ต้องใส่ใจลงไปด้วย ให้อารมณ์เหมือนกำลังปรุงแต่งรสชาติอาหารให้กลมกล่อม เพราะทุกๆ ขั้นตอนต้องประณีต ทุกเส้นสานของใบจาก คือการบอกเล่าเรื่องราวและวิถีชีวิตของคนในชุมชน


หากใครมาเยือนชุมชนห้วยแร้งต้องเห็นชาวบ้านใส่งอบจนชินตา
“ยายไม่อยากให้ภูมิปัญญาการทำงอบนี้หายไปเลย กลัวคนจะลืม อยากเก็บเป็นของสะสม อนุรักษ์ให้ลูกหลานได้รู้จักและสืบสานต่อ” สีหน้าคุณยายบอกถึงความรักและหวงแหนภูมิปัญญาการทำงอบมาก
ทุกครั้งที่มีโอกาสได้รับเชิญเป็นวิทยากรสอน ไม่ว่าจะตามโรงเรียนหรือหน่วยงานต่างๆ คุณยายจะตอบตกลงทันที โดยไม่หวังค่าตอบแทนใดๆ

งอบ : หมวกใบจาก DIY by ยายรอง
วัตถุดิบที่ใช้ : ใบจาก เชือก เข็มเย็บจาก ใบไผ่ + อารมณ์ดีและความตั้งใจ
- ใบจากไม่แก่ไป ไม่อ่อนไป ประมาณ 24-36 ใบ เรียงเป็นตับ ใช้เข็มร้อยด้ายแทงรวบให้ใบยึดติดกัน มัดให้แน่น
- จับใบจากหมุนเวียนจากใบล่างสุดไปเรื่อยๆ เรียงกันใบต่อใบจับสอดเรียงสลับขึ้นลง ทำอย่างนี้ไปจนหมด ใช้เชือกรัดใบไว้โดยสลับปลายเชือก จะได้ใบจากที่ขึ้นรูปหมวกและตัดปลายพร้อมจะเย็บต่อไป
- ใช้ก้นเข็มขีดเป็นวงกลม แล้วเย็บตามรอยที่ขูดไว้ด้วยวิธีการด้น ดังรูป จากนั้นเย็บขอบด้วยตอกไม้ไผ่ และนำไปตากแดดให้แห้ง
- ติดเสวียนเป็นอันเสร็จสิ้นขั้นตอนทำหมวกใบจากสไตล์บ้านๆ ของยายสำรอง พันธุ์พิริยะ


โครงการกล้าใหม่…ใฝ่รู้
ธนาคารไทยพาณิชย์ จำกัด (มหาชน) เสริมสร้างเยาวชนไทยให้เติบโตเป็นทรัพยากรที่มีคุณค่า เป็นพลังสำคัญในการพัฒนาประเทศให้เจริญก้าวหน้า
Guide ใกล้ : Application คู่ใจคนชอบท่องเที่ยวตัวจริง
Guide ใกล้ เหมือนมีไกด์ไว้ใกล้ตัว
Application นี้จะช่วยแนะนำว่า ตำแหน่งรอบตัวเรามีที่เที่ยว ร้านอาหาร ร้านขายของ ที่พัก หรือสถานที่จุดใดน่าแวะไปสัมผัส ชิม ช็อป แชะ แชร์ พร้อมกิจกรรมเด่นประจำเดือน แผนที่ลงจุดใช้งานง่าย ดูสนุกและสะดวก แค่ดูภาพสวยๆ ก็อยากไปแล้ว
Writer/ Photographer

นิตยสาร GrowTH
โรงเรียนเขาน้อยวิทยาคม จังหวัดตราด
Relate Place
แม่น้ำ ร้านเด็ดริมฝั่งโขง
ถือเป็นเรื่องปรกติไปแล้วสำหรับนักชิมอย่าง “นายรอบรู้” ที่ไม่ว่าจะเดินทางไปเยือนจังหวัดไหน ก็มักจะไถ่ถามคนในพื้นที่ถึงร้านอาหารชื่อดัง รสชาติอร่อย ราคาบ้านๆ ประจำถิ่นนั้นเพื่อลองไปแวะเวียนพิสูจน์รสชาติหากำไรชีวิตให้ปากให้ท้องดูซะบ้าง อย่างเมื่อเร็วๆ นี้ได้มีโอกาสไปเที่ยว อ. บึงกาฬ จ.หนองคาย

กิ่วแม่ปาน : ไต่เส้นขอบฟ้า ตามหาสรวงสวรรค์
เกือบ 10 ปีที่แล้ว สมัยเรียนมหาวิทยาลัย ผมเคยไปเที่ยวดอยอินทนนน์ จังหวัดเชียงใหม่ กับชมรมถ่ายภาพของคณะที่ศึกษาอยู่ จำได้ว่าพวกเรามัวแต่ไปต่อแถวถ่ายภาพเท่ๆ กับป้าย “สูงสุดแดนสยาม” กันอยู่นานสองนาน แล้วเพื่อนคนหนึ่งก็เหลือบไปเห็นป้าย “เส้นทางศึกษาธรรมชาติอ่างกา” เราจึงลองเดินไปสำรวจกัน

ภูลมโล เมื่อหุบเขาเปลี่ยนเป็นสีชมพู
ได้ข่าววงในมาว่า ดอกพญาเสือโคร่ง กำลังผลิดอกบานสะพรั่งกันบ้างแล้ว ใครที่รอชมความงามของซากุระเมืองไทย นายรอบรู้ ขอพาทุกคนไปพบกับทุ่งซากุระสีชมพูบานสะพรั่งที่สวยมากๆ ที่นึงในเมืองไทย ที่นั่นคือ “ภูลมโล”