ความสุขแสนเรื่องธรรมดา ที่มหาวิทยาลัยไร้ปริญญา


  • มหาวิทยาลัยบ้านนอกแหล่งเรียนรู้การเกษตรธรรมชาติโดยคนในพื้นที่ชุมชนบ้านจำรุง ต. เนินฆ้อ อ. แกลง จ. ระยอง 
  • เริ่มต้นวิธีการทำเกษตรผ่านแนวคิดปรัชญา เศรษฐกิจพอเพียง โดยพัฒนาจากสิ่งที่ชุมชนมีก่อนเป็นอย่างแรกเสมอ


จุดเริ่มต้นของชื่อมหาวิทยาลัยบ้านนอกนั้นมาจากเรื่องธรรมดา คือ พื้นที่ศึกษาวิถีชีวิตอันเรียบง่ายของคนในชุมชนซึ่งถูกปรับให้ตามทันโลกยุคปัจจุบัน ไม่ใช่แค่เพียงอยู่รอด แต่ก่อให้เกิดแหล่งเรียนรู้ที่ดีต่อผู้อื่น และทำให้ชุมชนเล็กๆ อย่างบ้านจำรุงกลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงเกษตรธรรมชาติ

เมื่อช่วงสิบกว่าปีก่อน การใช้ชีวิตของคนที่นี่อยู่ได้ด้วยการทำเกษตร ทำสวนผลไม้แบบทั่วไป แต่ดูเหมือนจะมีรายได้แค่พอหาเลี้ยงชีพได้ จึงทำให้เกิดการรวมกลุ่มอาชีพต่างๆ ในชุมชน จนกลายเป็นสภาองค์กรชุมชนมีคุณชาติชาย เหลืองเจริญ เป็นประธาน และใช้แนวคิดตามหลักเศรษฐกิจพอเพียงผสมผสานกับวัตถุดิบในพื้นที่ซึ่งขึ้นชื่อว่าเป็นมรดกชุมชนทำให้เกิดรูปแบบการพัฒนาอาชีพ การแปรรูป และเพิ่มมูลค่าสินค้า ในแบบฉบับชาวบ้าน ให้สมกับคำบอกเล่าถึงที่นี่ว่าแหล่งเรียนรู้นอกตำรา ที่เขียนทฤษฎีจากแผ่นดิน

ชุมชนบ้านจำรุง ประกอบด้วยพื้นที่หลักๆ ได้แก่ พื้นที่การเกษตร ฟาร์มตะพาบน้ำ และตลาดสีเขียว หรือศูนย์รวมผลผลิตทางการเกษตรของชุมชน ได้แก่ น้ำพริกกะปิ น้ำปลา ทุเรียนทอด หมาก พืชผักสมุนไพรพื้นบ้าน รวมถึงผลไม้ตามฤดูกาลทั้งมังคุด เงาะ ทุเรียน สละ แก้วมังกร มะยงชิด และลองกอง ซึ่งแต่ละชนิดอาจไม่มีเปลือกที่สวยงามแต่มีรสชาติดี และปราศจากสารเคมี เนื่องจากใช้ปุ๋ยอินทรีย์ชีวภาพที่ผลิตใช้กันเองในหมู่บ้าน

ผลิตภัณฑ์ที่ขึ้นชื่อของที่นี่ คือเมี่ยงคำสมุนไพรไร้สารพิษซึ่งคัดสรรวัตถุดิบที่ปลูกด้วยปุ๋ยไร้สารเคมีจึงใช้ตะลิงปลิงกับส้มจี๊ดแทนมะนาวเพื่อหลีกเลี่ยงยากันแมลงในมะนาวใส่ข่ากุ้งแห้งและมะพร้าวจากสวนที่สำคัญคือนำลองกองจากสวนมาเป็นส่วนผสมทำให้รสหวานของเมี่ยงคำที่นี่กลายเป็นเอกลักษณ์ไม่เหมือนใครเสิร์ฟคู่น้ำจิ้มสมุนไพรครบเครื่องด้วยข่าตะไคร้หอมแดงกระชายและกะปิทำเอง

ที่นี่ยังมีบ้านพักโฮมสเตย์ชุมชนมีทั้งบ้านสองชั้นและชั้นเดียว โดยนักท่องเที่ยวจะพักอยู่กับเจ้าของบ้าน เสมือนเป็นญาติพี่น้องที่มาเรียนรู้ชีวิตประจำวันจริงๆ ไม่ว่าจะเป็นการทำธนาคารปูแสม บ้านปลา สวนยางพารา ธนาคารขยะ ธนาคารต้นไม้ และชมศิลปะของสุนทรภู่ซึ่งเป็นกวีเอกที่นับถือในชุมชน

หากไม่มีเวลามาค้างคืนที่นี่ สามารถแวะมาทำกิจกรรมอื่นๆ ในชุมชนได้ อย่างนั่งรถรางฟังบรรยายพื้นที่การเกษตรและชมสวนผลไม้ เรียนรู้วิธีการปลอกพร้อมสาธิตการทอดทุเรียน รับประทานอาหารพื้นบ้าน และเลือกซื้อสินค้าท้องถิ่นจากตลาดสีเขียว

ถึงแม้มหาวิทยาลัยบ้านนอกจะไม่มีแม้ ใบปริญญา มอบให้หลังความสำเร็จที่เกิดขึ้นในชุมชน แต่พื้นที่นี้กลับได้เรียนรู้ที่จะอยู่รอด ก้าวผ่านความยากลำบาก และปรับตัวอยู่เสมอโดยไม่สูญเสียความเป็นตนเองไป

Share on facebook
Share on twitter
Share on pinterest

Info

ชุมชนบ้านจำรุง

. เนินฆ้อ อ. แกลง จ. ระยอง 
ติดต่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติม
โทร. 087-8178030 (คุณชาติชาย เหลืองเจริญ ประธานสภาองค์กรชุมชน
โทร. 087-1437576 (คุณสำเริง ดีนาน ประธานศูนย์เรียนรู้เกษตรธรรมชาติบ้านจำรุง)
เว็บไซต์ : www.banjumfung.org

Previous
Next

Guide ใกล้ : Application คู่ใจคนชอบท่องเที่ยวตัวจริง

Guide ใกล้ เหมือนมีไกด์ไว้ใกล้ตัว
Application นี้จะช่วยแนะนำว่า ตำแหน่งรอบตัวเรามีที่เที่ยว ร้านอาหาร ร้านขายของ ที่พัก หรือสถานที่จุดใดน่าแวะไปสัมผัส ชิม ช็อป แชะ แชร์ พร้อมกิจกรรมเด่นประจำเดือน แผนที่ลงจุดใช้งานง่าย ดูสนุกและสะดวก แค่ดูภาพสวยๆ ก็อยากไปแล้ว

Writer/ Photographer

สโรชา เอิบโชคชัย

สโรชา เอิบโชคชัย

Relate Place

Eat

ลิ้มเล่าซา ก๋วยเตี๋ยวลูกชิ้นปลาเต้นได้

จากซัวเถาโล้สำเภามาแบบเสื่อผืนหมอนใบ บุ้นแซ แซ่ลิ้ม เจ้าของสูตรลูกชิ้นปลาเต้นได้ ส่งไม้ต่อมายังรุ่นลูกคือตั่ว-พรพิมล บริบูรณ์ชัยศิริ ที่ยังคงรักษาคุณภาพและเคล็ดลับการทำลูกชิ้นปลาให้เนื้อแน่น กรอบ เด้งราวเต้นได้ กว่า 68 ปี ในตรอกเล็กๆ บนถนนทรงวาด ร้านลิ้มเล่าซาคึกคักไปด้วยลูกค้าขาประจำ บ้างอุดหนุนมาตั้งแต่รุ่นพ่อ จนตอนนี้หอบลูกจูงหลานมากินด้วย รสชาติกลมกล่อมคงเส้นคงวาทำให้กูรูนักชิมจากหลายสำนักต่างแวะเวียนมาให้รางวัลการันตีความอร่อย จนล่าสุดได้รางวัล ‘Michelin Bib gourmand ปี 2019’ ทีเด็ดอยู่ที่ลูกชิ้นปลาทำใหม่สดทุกวัน เลือกใช้เฉพาะปลาดาบยาวและปลาหางเหลือง ขูดเอาแต่เนื้อแล้วผสมเข้าด้วยกัน บด นวด ให้เป็นเนื้อเดียวจนได้ลูกชิ้นปลาแท้

Travel

“BEDO” ชวนเที่ยวและเรียนรู้ทรัพยากรชีวภาพใกล้ตัว..ตามเส้นทางเศรษฐกิจชีวภาพสายตะวันออก

BEDO ชวนคุณออกเดินทางท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ที่ทุ่งโปรงทอง สถานที่ Unseen ของเมืองไทย ลัดเลาะเข้าสวนยางเรียนรู้การทำธุรกิจกวางที่ปโชติการฟาร์ม และดำดิ่งสู่โลกใต้ทะเลที่พิพิธภัณฑ์สัตว์น้ำทางทะเลบางแสน ปิดทริปด้วยแวะชิมแวะช็อปข้าวหลามแม่เจริญของดีตลาดหนองมน

Sleep

“Rachabhura Hotel” 
โรงแรมใหม่กลางเมืองราชบุรี

สำหรับใครที่ชื่นชอบโรงแรมที่มีสถาปัตยกรรมและการออกแบบที่ไม่เหมือนใคร เตรียมปักหมุดไว้ได้เลย เพราะโรงแรมแห่งนี้นอกจากจะมีความโดดเด่นด้านการออกแบบและสถาปัตยกรรมแล้ว ยังมีการนำเอาอัตลักษณ์ของจังหวัดมาดีไซน์ ทำให้โรงแรมมีจุดเด่นมากขึ้น