ความสุขแสนเรื่องธรรมดา ที่มหาวิทยาลัยไร้ปริญญา


  • มหาวิทยาลัยบ้านนอกแหล่งเรียนรู้การเกษตรธรรมชาติโดยคนในพื้นที่ชุมชนบ้านจำรุง ต. เนินฆ้อ อ. แกลง จ. ระยอง 
  • เริ่มต้นวิธีการทำเกษตรผ่านแนวคิดปรัชญา เศรษฐกิจพอเพียง โดยพัฒนาจากสิ่งที่ชุมชนมีก่อนเป็นอย่างแรกเสมอ


จุดเริ่มต้นของชื่อมหาวิทยาลัยบ้านนอกนั้นมาจากเรื่องธรรมดา คือ พื้นที่ศึกษาวิถีชีวิตอันเรียบง่ายของคนในชุมชนซึ่งถูกปรับให้ตามทันโลกยุคปัจจุบัน ไม่ใช่แค่เพียงอยู่รอด แต่ก่อให้เกิดแหล่งเรียนรู้ที่ดีต่อผู้อื่น และทำให้ชุมชนเล็กๆ อย่างบ้านจำรุงกลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงเกษตรธรรมชาติ

เมื่อช่วงสิบกว่าปีก่อน การใช้ชีวิตของคนที่นี่อยู่ได้ด้วยการทำเกษตร ทำสวนผลไม้แบบทั่วไป แต่ดูเหมือนจะมีรายได้แค่พอหาเลี้ยงชีพได้ จึงทำให้เกิดการรวมกลุ่มอาชีพต่างๆ ในชุมชน จนกลายเป็นสภาองค์กรชุมชนมีคุณชาติชาย เหลืองเจริญ เป็นประธาน และใช้แนวคิดตามหลักเศรษฐกิจพอเพียงผสมผสานกับวัตถุดิบในพื้นที่ซึ่งขึ้นชื่อว่าเป็นมรดกชุมชนทำให้เกิดรูปแบบการพัฒนาอาชีพ การแปรรูป และเพิ่มมูลค่าสินค้า ในแบบฉบับชาวบ้าน ให้สมกับคำบอกเล่าถึงที่นี่ว่าแหล่งเรียนรู้นอกตำรา ที่เขียนทฤษฎีจากแผ่นดิน

ชุมชนบ้านจำรุง ประกอบด้วยพื้นที่หลักๆ ได้แก่ พื้นที่การเกษตร ฟาร์มตะพาบน้ำ และตลาดสีเขียว หรือศูนย์รวมผลผลิตทางการเกษตรของชุมชน ได้แก่ น้ำพริกกะปิ น้ำปลา ทุเรียนทอด หมาก พืชผักสมุนไพรพื้นบ้าน รวมถึงผลไม้ตามฤดูกาลทั้งมังคุด เงาะ ทุเรียน สละ แก้วมังกร มะยงชิด และลองกอง ซึ่งแต่ละชนิดอาจไม่มีเปลือกที่สวยงามแต่มีรสชาติดี และปราศจากสารเคมี เนื่องจากใช้ปุ๋ยอินทรีย์ชีวภาพที่ผลิตใช้กันเองในหมู่บ้าน

ผลิตภัณฑ์ที่ขึ้นชื่อของที่นี่ คือเมี่ยงคำสมุนไพรไร้สารพิษซึ่งคัดสรรวัตถุดิบที่ปลูกด้วยปุ๋ยไร้สารเคมีจึงใช้ตะลิงปลิงกับส้มจี๊ดแทนมะนาวเพื่อหลีกเลี่ยงยากันแมลงในมะนาวใส่ข่ากุ้งแห้งและมะพร้าวจากสวนที่สำคัญคือนำลองกองจากสวนมาเป็นส่วนผสมทำให้รสหวานของเมี่ยงคำที่นี่กลายเป็นเอกลักษณ์ไม่เหมือนใครเสิร์ฟคู่น้ำจิ้มสมุนไพรครบเครื่องด้วยข่าตะไคร้หอมแดงกระชายและกะปิทำเอง

ที่นี่ยังมีบ้านพักโฮมสเตย์ชุมชนมีทั้งบ้านสองชั้นและชั้นเดียว โดยนักท่องเที่ยวจะพักอยู่กับเจ้าของบ้าน เสมือนเป็นญาติพี่น้องที่มาเรียนรู้ชีวิตประจำวันจริงๆ ไม่ว่าจะเป็นการทำธนาคารปูแสม บ้านปลา สวนยางพารา ธนาคารขยะ ธนาคารต้นไม้ และชมศิลปะของสุนทรภู่ซึ่งเป็นกวีเอกที่นับถือในชุมชน

หากไม่มีเวลามาค้างคืนที่นี่ สามารถแวะมาทำกิจกรรมอื่นๆ ในชุมชนได้ อย่างนั่งรถรางฟังบรรยายพื้นที่การเกษตรและชมสวนผลไม้ เรียนรู้วิธีการปลอกพร้อมสาธิตการทอดทุเรียน รับประทานอาหารพื้นบ้าน และเลือกซื้อสินค้าท้องถิ่นจากตลาดสีเขียว

ถึงแม้มหาวิทยาลัยบ้านนอกจะไม่มีแม้ ใบปริญญา มอบให้หลังความสำเร็จที่เกิดขึ้นในชุมชน แต่พื้นที่นี้กลับได้เรียนรู้ที่จะอยู่รอด ก้าวผ่านความยากลำบาก และปรับตัวอยู่เสมอโดยไม่สูญเสียความเป็นตนเองไป

Share on facebook
Share on twitter
Share on pinterest

Info

ชุมชนบ้านจำรุง

. เนินฆ้อ อ. แกลง จ. ระยอง 
ติดต่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติม
โทร. 087-8178030 (คุณชาติชาย เหลืองเจริญ ประธานสภาองค์กรชุมชน
โทร. 087-1437576 (คุณสำเริง ดีนาน ประธานศูนย์เรียนรู้เกษตรธรรมชาติบ้านจำรุง)
เว็บไซต์ : www.banjumfung.org

Previous
Next

Guide ใกล้ : Application คู่ใจคนชอบท่องเที่ยวตัวจริง

Guide ใกล้ เหมือนมีไกด์ไว้ใกล้ตัว
Application นี้จะช่วยแนะนำว่า ตำแหน่งรอบตัวเรามีที่เที่ยว ร้านอาหาร ร้านขายของ ที่พัก หรือสถานที่จุดใดน่าแวะไปสัมผัส ชิม ช็อป แชะ แชร์ พร้อมกิจกรรมเด่นประจำเดือน แผนที่ลงจุดใช้งานง่าย ดูสนุกและสะดวก แค่ดูภาพสวยๆ ก็อยากไปแล้ว

Writer/ Photographer

สโรชา เอิบโชคชัย

สโรชา เอิบโชคชัย

Relate Place

ตลาดน่าเดิน

ทาน วิว ชิลล์สบาย ที่ตลาดน้ำกวางโจว

ตลาดน้ำกวางโจว สถานที่ท่องเที่ยวสุดชิลล์ใน ต. ยางน้ำกลัดเหนือ อ. หนองหญ้าปล้อง จ. เพชรบุรี แต่เดิมอุทยานน้ำตกกวางโจว ได้ถูกทำลายระบบนิเวศน์จนน้ำตกธรรมชาติแห้งแล้งขาดสมดุล แต่ในปี พ.ศ.2550 ได้มีการริเริ่มจัดทำโครงการฟื้นฟูพื้นที่นี่ขึ้นมาใหม่

Travel

สัมผัสความสุขวิถี “บ้านจุ้ม เมืองเย็น” ที่ออนใต้

ชุมชนเก่าร้อยเรื่องราว ทั้งประวัติศาสตร์ ขนบธรรมเนียมประเพณี วัฒนธรรม สังคม ภูมิปัญญา และวิถีชีวิตสืบทอดกันรุ่นสู่รุ่น กลายเป็นอัตลักษณ์ของชุมชนที่ใช้เรียกขานกันสืบมาว่า “บ้านจุ้ม เมืองเย็น”

Eat

จ้ำบ๊ะ หวานดีมีประโยชน์

ร้านชื่อดอกไม้ร้านนี้ไม่ได้ขายดอกไม้นะคะ แต่ขายขนมหวานนาม “จ้ำบ๊ะ” ที่ปรุงแต่งรสชาติความอร่อยของจ้ำบ๊ะด้วยการใช้ชาร้อนหรือโอวัลตินร้อนตามแต่ลูกค้าจะสั่ง ราดลงบนน้ำแข็งไสแทนน้ำหวาน โรยเม็ดแป๊ะก๊วยตาม แล้วราดนมสดก่อนเสิร์ฟ เป็นที่มาของเมนูชื่อจ้ำบ๊ะชากับจ้ำบ๊ะโอ และที่แหวกแนวยิ่งกว่าคือ เขานำปาท่องโก๋ร้อนๆ จากกระทะมาฉีกเป็นชิ้นเล็กๆ ใส่ในจ้ำบ๊ะแทนขนมปัง ปาท่องโก๋กรอบนอกนุ่มใน ผสานกับรสชาติชาชั้นดีที่สั่งตรงมาจากมาเลเซียชวนให้ลูกค้าอุดหนุนกันแน่นร้านทุกวัน น้ำเต้าหู้ เต้าฮวย บัวลอยน้ำขิง แป๊ะก๊วยร้อน-เย็น ก็มีให้สั่ง ขอบอกว่าอร่อยเลิศทุกอย่างเจ้าค่ะ

Eat

ร้านข้าวแกงเจ๊นีย์

พัทลุง: หากเข้ามาแล้วเห็นร้านเงียบเชียบ ไม่มีคนนั่งกินก็อย่าเพิ่งตกใจ เพราะร้านนี้เขาเน้นส่งข้าวแกงให้ลูกค้าประจำทั้งต่างจังหวัดและในพื้นที่