เที่ยวงานวัดบางยี่ขัน ชมจิตรกรรมงานชั้นครูในพื้นที่บ้านสวนฝั่งธนฯ

“เพลิดเพลินเคยเดินด้วยกัน แทะไหมฝันดูรถไต่ถัง หยอกเย้าบนชิงช้าสวรรค์ ถ่ายรูปคู่กันกินขนมจีนข้างทาง..” (เพลงงานวัด โดยวงเพื่อน)

เพลงงานวัดนี้อาจจะสะท้อนวัยเด็กของหลายคน ชวนให้นึกถึงความรื่นเริงของผู้คนในอดีตที่สัมพันธ์กับวัดในฐานะของศูนย์กลางชุมชน งานวัดเป็นพื้นที่พักผ่อนหย่อนใจผู้คนด้วยมหรสพต่างๆ และอาหารการกินมากมาย รวมถึงเป็นที่พบปะสังสรรค์ของวัยรุ่นหนุ่มสาวได้ใช้เวลาพูดคุยหยอกเย้ากัน

สำหรับงานวัดบางยี่ขันจัดขึ้นทุกปีในช่วงวันมาฆบูชา เป็นเวลา 9 วัน 9 คืน ภายในคึกคักไปด้วยเครื่องเล่น อาหารการกิน เด็กในชุมชนวิ่งเล่นกันสนุกสนาน มีทั้งเสียงหัวเราะและคราบน้ำตาของเด็กที่งอแงจะเอาของเล่น เป็นสีสันของงานวัดกับเด็กน้อยที่ไม่เคยเลือนหายไปไหน

บรรยากาศงานวัดบางยี่ขัน
ผู้คนในชุมชนได้มีการเที่ยวเล่น จับจ่ายใช้สอยที่งานวัดบางยี่ขัน
หลวงพ่อนาคที่อัญเชิญลงมาจากโบสถ์เพื่อให้ญาติโยมได้กราบไหว้ ปิดทอง

เสียงโหมโรงดังสนั่นจากเวทีมหรสพลิเกที่เชิญชวนชาวบ้านใกล้ไกลมาเตรียมตัวรอนักแสดงแต่งตัว ปะแป้งก่อนออกมาแสดงโชว์ อีกฟากของวัดเป็นมุมของหนังกลางแปลงจอใหญ่เด่นอยู่ในมุมมืด ถึงคนดูจะไม่มากแต่คนฉายหนังก็ไม่อิดออดที่จะฉายหนังต่อไป

เราเดินไปตามมุมต่างๆ ของวัด งานวัดอาจจะเรียบง่ายและไม่คึกคักมากมายอย่างในอดีตที่ผู้ใหญ่มักเล่าถึง เพราะทุกวันนี้แหล่งรวมความบันเทิงหาง่ายและสะดวกสบายมากขึ้น หนังกลางแปลงและลิเกมีคนดูน้อยลง แต่วัดก็พยายามที่จะยังคงรักษาบรรยากาศงานวัดไว้ให้ชาวบ้านละแวกวัดได้มีกิจกรรมร่วมกัน

จุดไฮไลท์นอกจากความสนุกสนานแล้ว ยังมีส่วนให้ชาวบ้านทำบุญ โดยทางวัดมีการอัญเชิญหลวงพ่อนาค พระศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมืองที่ปกติประดิษฐานอยู่หน้าพระอุโบสถลงไปให้ชาวบ้านปิดทองและกราบสักการะอย่างใกล้ชิดอยู่บริเวณศาลาวัด และโชคดีของเราที่มาช่วงวัดมีงานเลยได้เข้ามาในโบสถ์กราบพระประธาน ชมจิตรกรรมของครูช่างที่มีชื่อเสียงในย่านฝั่งธน

พระทําวัตรเย็นภายในโบสถ์วัดบางยี่ขัน

วัดบางยี่ขัน ศูนย์กลางชุมชนที่เก่าแก่ในพื้นที่บ้านสวน

ตามประวัติเล่าถึงความเก่าแก่ของวัดนี้ที่มีมาประมาณราวปี พ.ศ.2172 เดิมชื่อ “วัดมุธราชาราม” บางเอกสารระบุชื่อว่า “วัดมุขธราชธาราม” สันนิษฐานว่าสร้างขึ้นในสมัยอยุธยาและมีการบูรณะในช่วงต้นกรุงรัตนโกสินทร์ ในช่วงรัชกาลที่ 2-3 พระอุโบสถเป็นอาคารก่ออิฐถือปูน มีหน้าบันและคันทวยเป็นไม้สลัก ใบเสมาทำด้วยศิลาทรายสีแดง อยู่ในเขตพุทธาวาสที่ปัจจุบันมีถนนตัดผ่านกลางวัด แยกพระอุโบสถออกจากส่วนอื่นๆ ของวัด ว่ากันว่าเคยเป็นถนนที่ใช้ลำเลียงสุราของโรงสุราบางยี่ขัน จึงไม่แปลกใจที่พบว่าทำไมมีถนนอยู่กลางวัดได้ ปัจจุบันเป็นเส้นทางสัญจรของผู้คนละแวกนี้

ในอดีตคลองบางยี่ขันเป็นพื้นที่ที่รุ่งเรือง มีชื่อเสียงจากความเป็นสวนเงาะ ทำให้เจ้าของสวนในแถบนั้นมีฐานะดี มั่งคั่งรำรวย มีเรื่องเล่าว่ารสชาติดีถึงขั้นที่เจ้าของสวนแห่งหนึ่งได้รับพระราชทานสิทธิ์พิเศษไม่ต้องเสียค่าอากรสวน และของขึ้นชื่อบางยี่ขันที่ไม่เอ่ยถึงไม่ได้เลยคือโรงสุราบางยี่ขันซึ่งสุนทรภู่กล่าวไว้ในนิราศภูเขาทองตอนหนึ่งว่า

“ถึงโรงเหล้าเตากลั่นควันโขมง มีคันโพงผูกสายไว้ปลายเสา

โอ้บาปกรรมน้ำนรกเจียวอกเรา ให้มัวเมาเหมือนหนึ่งบ้าเป็นน่าอาย”

ภาพจิตรกรรมเบื้องหน้าพระประธานภายในโบสถ์วัดบางยี่ขัน
OLYMPUS DIGITAL CAMERA
ภาพพระพุทธเจ้ายืนเหนือมหาสมุทร จิตรกรรมเบื้องหลังพระประธานภายในโบสถ์วัดบางยี่ขัน
ภาพเทพชุมนุมเบื้องขวาของพระประธานภายในโบสถ์วัดบางยี่ขัน
ยักษ์ผู้หญิง หรือ “ยักษ์บางยี่ขัน”

ชมจิตรกรรมเลื่องชื่อในวัดบางยี่ขัน

จิตรกรรมฝาผนังเป็นฝีมือช่างในสมัยรัชกาลที่ 3 เชื่อกันว่าเป็นฝีมือของครูคงแป๊ะ จิตรกรเอกแห่งรัตนโกสินทร์ ฝีมือการเขียนภาพของท่านจะสอดแทรกอัตลักษณ์ความเป็นจีนอยู่เสมอ พระท่านชี้ให้เราดูภาพเทวดาจีนองค์น้อยๆ ที่ปะปนอยู่กับเทวดาแบบไทย “นั่นไงเทวดาแปะ มองเห็นกันไหม” เราต่างพากันร้อง “อ๋อ..” มองเห็นเทวดาจีนในมุมมืดๆ สูงกว่าระดับศีรษะขึ้นไปอีก

ผนังระหว่างช่องหน้าต่างและประตูเป็นภาพเขียนเรื่องทศชาติชาดก ผนังเหนือขอบหน้าต่างเขียนเป็นภาพเทพชุมนุม  บริเวณด้านหลังพระประธานเป็นภาพพระพุทธเจ้ายืนเหนือมหาสมุทรมีปูและปลาพอให้เห็นว่าเป็นผืนน้ำ มีสาวกขนาบซ้ายและขวาในท่าประคองอัญชลี  อาจารย์สันติ เล็กสุขุม ให้ความเห็นว่าน่าจะเกี่ยวข้องกับคติความเชื่อในวัฒนธรรมมอญและอาจเป็นฝีมือการซ่อมในระยะหลัง

ส่วนด้านหน้าพระประธานเป็นชุดภาพทศชาติเรื่องมโหสถ เหนือขึ้นไปคือภาพพุทธประวัติตอนมารผจญ และพระแม่ธรณีบีบมวยผม ภาพจิตรกรรมยังมีความสวยงามอยู่หลายจุด ความเฉพาะของผนังด้านหน้าพระประธานคือยักษ์ผู้หญิง พระท่านบอกพร้อมติดตลกกับเราว่า “นี่แหละยักษ์บางยี่ขัน ไม่เป็นยักษ์ผู้ชายเหมือนที่อื่น” แต่น่าเสียดายที่จิตรกรรมฝาผนังฝั่งทางซ้ายของพระประธานยังมีความชำรุดเลือนหายอยู่มากรอการซ่อมแซมปรับปรุง

ภาพจิตรกรรมภายในโบสถ์วัดบางยี่ขัน ที่สะท้อนถึงความเป็นสวนเงาะ สวนผลไม้ของชาวบ้าน
เทวดาจีนในวัดบางยี่ขัน

นอกจากนี้ยังเห็นว่าภาพเขียนในพระอุโบสถวัดบางยี่ขันสะท้อนให้เห็นถึงภาพวิถีชีวิตของผู้คนในฝั่งธนบุรีที่มีการทำสวนผลไม้ต่างๆ อย่างละเอียดและสวยงาม มีเงาะบางยี่ขันในภาพเขียนที่เล่าลือกันหนักหนาว่าสุดแสนจะอร่อย หากเข้าไปชมแล้วต้องใช้สายตาและจินตนาการสอดส่องดูเพราะภาพอาจจะเล็ก และด้วยสีสันที่เป็นธรรมชาติดูกลมกลืนสวยงามจึงไม่โดดเด่นสะดุดตามาก ผู้ชมจำเป็นต้องพกความตั้งใจนั้นไปด้วย

อ้างอิง

การศาสนา,กรม.ประวัติวัดทั่วราชอาณาจักร เล่ม2.กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์การศาสนา(2526)

สันติ เล็กสุขุม, “จิตรกรรมฝาผนังของวัดฝั่งธนบุรี : วัดบางยี่ขัน,” วารสารเมืองโบราณ ปีที่ 30 ฉบับที่ 3

กรกฎาคมกันยายน 2547, หน้า 132-134

.พลายน้อย.แม่น้ำลำคลอง.กรุงเทพฯ : มติชน.2555
Share on facebook
Share on twitter
Share on pinterest

Info

วัดบางยี่ขัน

ที่อยู่: 376 ถนน จรัญสนิทวงศ์ แขวง บางยี่ขัน เขตบางพลัด กรุงเทพมหานคร 10700
 
 
โทรศัพท์: 02 883 1152
Previous
Next

Guide ใกล้ : Application คู่ใจคนชอบท่องเที่ยวตัวจริง

Guide ใกล้ เหมือนมีไกด์ไว้ใกล้ตัว
Application นี้จะช่วยแนะนำว่า ตำแหน่งรอบตัวเรามีที่เที่ยว ร้านอาหาร ร้านขายของ ที่พัก หรือสถานที่จุดใดน่าแวะไปสัมผัส ชิม ช็อป แชะ แชร์ พร้อมกิจกรรมเด่นประจำเดือน แผนที่ลงจุดใช้งานง่าย ดูสนุกและสะดวก แค่ดูภาพสวยๆ ก็อยากไปแล้ว

Writer/ Photographer

จารุวรรณ ด้วงคำจันทร์

จารุวรรณ ด้วงคำจันทร์

Relate Place

Travel

4 วัด 3 ปราสาท@ศรีสะเกษ ใครพลาดถือว่าเอาท์

ศรีสะเกษ ดินแดนหอมหวนเมืองดอกลำดวนบาน แหล่งรวมวัฒนธรรม 4 ชนเผ่าไท (เขมร ลาว กูย เยอ) ที่ผสมผสานกันอย่างตัว เป็นจังหวัดสุดชายแดนที่ใครหลายคนอาจไม่รู้ว่าที่นี่ มีสถานที่สุดอะเมซิ่งอยู่หลายแห่ง “นายรอบรู้” ขอแนะนำ4 วัดดัง 3 ปราสาทสุดอะเมซิ่ง ที่ใครมาศรีสะเกษแล้วไม่แวะถือว่าเอาท์แน่นอน

น่านลานนา
Sleep

น่านลานนา – ที่พักใหม่ของเมืองน่าน

เมืองน่านที่พักเยอะแยะมีให้เลือกกันตาลาย แต่ถ้าที่พักที่ขึ้นชื่อเรื่องความใหม่ ราคาไม่แพงมากต้อง “น่านลานนา” ที่ตั้งอยู่กลางใจเมือง ห่างจากพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติน่าน เพียงไม่ถึง 500 เมตร

Travel

ชุมชนรักษ์ผืนป่า เห็นคุณค่าต้นไม้ “ชุมชนบ้านถ้ำเสือโฮมสเตย์”

ชุมชนบ้านถ้ำเสือโฮมสเตย์ ชุมชนเล็กๆ ซ่อนตัวอยู่ท่ามกลางธรรมชาติ ต้นไม้ และสายน้ำเพชรบุรี ใน อ.แก่งกระจาน จ.เพชรบุรี วันนี้ นายรอบรู้ นักเดินทาง จะพาไปทำกิจกรรมรักษาผืนป่า ปั้นกระสุนเมล็ดพันธุ์ รู้จักกับธนาคารต้นไม้ และทำขนมทองม้วนกัน

Travel

ออกเรือตามหายักษ์ใหญ่แห่งท้องทะเลอ่าวไทย

ในช่วงปลายฤดูฝนที่สายฝนตกพรำๆตลอดวัน เป็นช่วงเดียวกันกับที่น้ำจากแม่น้ำพัดพาแร่ธาตุจากแผ่นดินใหญ่ลงสู่ชายฝั่งทะเล เหล่าลูกปลาทั้งหลายจึงทยอยกันมาพร้อมหน้าบริเวณปากแม่น้ำสำคัญของอ่าวรูปตัว ก บริเวณอ่าวไทย ไม่ว่าจะเป็นแม่น้ำท่าจีน แม่น้ำแม่กลอง หรือปากแม่น้ำเพชรบุรีบริเวณอ่าวบางตะบูน จึงทำให้ยักษ์ใหญ่แห่งท้องทะเลไทยอย่างวาฬบรูด้าเข้ามาอวดโฉมนับสิบตัวให้กับนักท่องเที่ยวที่ลงเรือออกมาเยี่ยมชมท้องทะเลไทย