เหตุไฉน ‘คิวปิด’ จึงอยู่ในวัด?

ลำปางได้ชื่อว่ามีวัดศิลปะพม่ามากที่สุดในประเทศไทย  นับเนื่องจากสมัยรัชกาลที่ 5 เมืองลำปางอันอุดมไปด้วยไม้สักจำนวนมหาศาล  เป็นที่หมายปองของบริษัทค้าไม้ต่างชาติซึ่งเป็นเจ้าอาณานิคมดินแดนต่างๆรอบๆสยามประเทศอยู่ในขณะนั้น ได้เข้ามาขอสัมปทานค้าไม้จากราชสำนักสยามที่กรุงเทพฯ เข้าทำอุตสาหกรรมไม้ในเขตเมืองลำปาง  

ในครั้งนั้นบริษัทค้าไม้ขนาดใหญ่สัญชาติอังกฤษได้สัมปทานไป จึงเข้ามาพร้อมแรงงานชาวพม่าที่ซึ่งอยู่ในการคุมครองของนายจ้างชาวอังกฤษซึ่งชำนาญในการทำไม้

มณฑปของวัดพระแก้วดอนเต้าฯ มีหลังคาซ้อนกัน 7 ชั้นยอดสูงสุดประดับด้วยฉัตร หลังคาเช่นนี้เรียกว่า ทรงพญาธาตุ

การเข้าเป็นส่วนหนึ่งของธรุกิจค้าไม้ของชาวพม่า ทำให้มีโอกาสสะสมทุนและกลายเป็นคหบดีที่ร่ำรวย ด้วยความศรัทธาในพุทธศาสนาอันแรงกล้า จึงสร้างวัดขึ้นในถิ่นที่ตนเองทำธุรกิจ

จุดเด่นของวัดพม่าที่เห็นชัดคือ สร้างด้วยไม้และแกะสลักอย่างละเอียดยิบ วัดพม่าที่น่าสนใจควรแวะเที่ยวชมก็คือวัดพระแก้วดอนเต้าสุชาดาราม และวัดศรีชุม  อ. เมืองลำปาง

จองวิหารของวัดศรีชุม เป็นอาคารสองชั้นครึ่งตึกครึ่งไม้ สร้างแบบปราสาท

นอกจากความงดงามของสถาปัตยกรรมแบบพม่าที่ชวนให้หลงใหลแล้ว ทั้งสองวัดยังมีสิ่งน่าสนใจอีกอย่างหนึ่ง ที่สร้างความฉงนแปลกใจให้กับนักท่องเที่ยว นั่นก็คือ ตุ๊กตาไม้แกะสลักเป็นรูป ‘คิวปิด’ (cupid) กามเทพเด็กรูปร่างจ้ำม่ำ เปลือยกาย พร้อมกับมีปีกเล็กๆ งอกจากส่วนหลังทั้งสองข้าง

จองวิหารของวัดศรีชุม เป็นอาคารสองชั้นครึ่งตึกครึ่งไม้ สร้างแบบปราสาท

คิวปิดที่ว่านี้ ถูกประดับไว้ที่ฝ้าเพดานในมณฑปของวัดพระแก้วดอนเต้าฯ ซึ่งหากนักท่องเที่ยวไม่ช่างสังเกตพอ หรือไม่ได้แหงนหน้าขึ้นมองแล้ว คงพลาดโอกาสในการรับชม ส่วนที่วัดศรีชุมนั้น เพียงแค่เดินไปหยุดอยู่หน้าวิหาร จะสะดุดตาเข้ากับคิวปิดร่างเล็กๆ ที่ประดับอยู่บริเวณซุ้มเหนือบันไดทางขึ้น และภายในวัดทั้งสองยังมีรูปแกะสลักคิวปิดให้ชมอีกหลายจุดด้วย

…..คิวปิด มาอยู่ที่นี่ได้อย่างไร?

จองวิหารของวัดศรีชุม เป็นอาคารสองชั้นครึ่งตึกครึ่งไม้ สร้างแบบปราสาท

ถึงเวลาหาคำตอบ

กามเทพน้อยเหล่านี้ถูกสร้างสรรค์โดยช่างฝีมือชาวพม่า ซึ่งในสมัยนั้นได้รับอิทธิพลทางด้านศิลปกรรมมาจากประเทศอังกฤษ และมีการนำแนวคิดมาผสมผสานเข้ากับศิลปะดั้งเดิมและคติความเชื่อประจำชาติของตนเอง 

ในช่วงที่ลำปางเฟื่องฟูเรื่องการทำไม้ ช่างฝีมือเหล่านี้ได้เข้ามารับจ้างสร้างวัดในประเทศไทย ตามคำว่าจ้างของคหบดีชาวพม่า ที่ร่ำรวยมั่งคั่งจากการเข้ามาทำธุรกิจป่าไม้ในลำปาง พวกเขาจึงฝากผลงานเชิงความคิดนี้เอาไว้บนแผ่นไม้ และนำไปประดับประดาตามวัดวาอาราม  กลายเป็นศิลปะที่สร้างรอยยิ้มให้กับผู้ที่พบเห็นได้เป็นอย่างดี   คราวนี้หากใครมีโอกาสได้ไปเที่ยวชมวัดพม่าในลำปางล่ะก็ อย่าลืมมองหาคิวปิดเหล่านี้ว่าซ่อนตัวอยู่ตรงไหนบ้าง

จองวิหารของวัดศรีชุม เป็นอาคารสองชั้นครึ่งตึกครึ่งไม้ สร้างแบบปราสาท

>>>แถมกันอีกนิด!! สาเหตุที่พ่อเลี้ยงชาวพม่าที่ร่ำรวยจากการค้าไม้หลายต่อหลายคนนิยมสร้างวัดนั้น สืบเนื่องมาจากแต่เดิมนั้นชาวพม่า เป็นชาวพุทธที่มีความศรัทธาในพระรัตนตรัยอย่างแรงกล้าอยู่แล้ว ประกอบกับมีความเชื่อเรื่องผีสางนางไม้ เมื่อตัดโค่นต้นไม้จำนวนมากจึงเกรงกลัวว่า รุกขเทวดา ซึ่งไร้ที่อยู่อาศัยจะเกิดความโกรธแค้นและหันมาทำร้ายตัวเอง จึงได้มีการสร้างวัด รวมถึงปฏิสังขรณ์วัดวาอารามต่างๆ เพื่อเป็นที่อยู่อาศัยและอุทิศส่วนกุศลให้กับผีสางนางไม้เหล่านั้นนั่นเอง<<<

Share on facebook
Share on twitter
Share on pinterest

Writer /Photographer

Relate Place

News

นิทรรศการภาพพิมพ์และวาดเส้นนานาชาติ ครั้งที่ 5

มหาวิทยาลัยศิลปากร ร่วมกับหอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร จัดนิทรรศการภาพพิมพ์และ วาดเส้นนานาชาติ ครั้งที่ 5 เพื่อสนับสนุนให้ศิลปินมีเวทีแสดงความสามารถและความคิดสร้างสรรค์ รวมทั้งเปิดโอกาสให้ศิลปินไทยได้แลกเปลี่ยนประสบการณ์ ความคิด และมุมมองที่หลากหลายในด้านศิลปวัฒนธรรมร่วมกับศิลปินทั่วโลก

Eat

SET a day แชร์ความรู้และของอร่อย

Share – Experience – Together เป็นคอนเซ็ปต์และที่มาของชื่อร้าน SET a day ที่ ดร. เปา นักวิชาการผู้อ่อนน้อมและอ่อนโยน ตั้งใจเปิดพื้นที่เล็กๆ ให้มาร่วมสร้างเสริมประสบการณ์แล้วแชร์ไปด้วยกัน โดยจัดโครงการ “SET Talk” ขึ้นที่ร้าน มีนักคิด นักเขียน และกูรูต่างสาขาอาชีพ มาร่วมแชร์ความรู้ประสบการณ์ในเรื่องต่างๆ ติดตามได้ทางเฟสบุ๊คของร้าน

News

“Happy Bike ไร้โควิด 2020” ปั่นปลอดภัย มั่นใจได้

กระทรวงท่องเที่ยวและกีฬาร่วมกับ การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย จัดกิจกรรมปั่นจักรยาน “Happy Bike ไร้โควิด 2020” กิจกรรมรูปแบบวิถีใหม่ เพื่อสร้างความมั่นใจให้แก่นักท่องเที่ยว กระตุ้นการท่องเที่ยวจังหวัดระยอง

Travel

“ฮดสรง” : เถราภิเษก และพิธีกรรมเปลี่ยนผ่านในสังคมอีสาน

การรดน้ำ หรือพิธีเถราภิเษก พิธีกรรมยกย่องพระผู้ใหญ่ผ่านน้ำศักดิ์สิทธิ์ นิยมทำในช่วงงานบุญเดือนห้า เดือนหก เป็นพิธีกรรมเก่าแก่ที่หาได้ยากในปัจจุบัน พบในกลุ่มคนลาวทั้งสองฝั่งแม่น้ำโขง ถือเป็นการถวายสมณศักดิ์ให้แก่พระสงฆ์ เป็นการยกย่องพระสงฆ์ในระดับหมู่บ้าน ที่ชาวบ้านร่วมใจกันจัดขึ้น