“ตลาดน้ำ —แน่นอน!” คำนี้คงผุดขึ้นในความคิดของใครหลายคน เมื่อเอ่ยถึงแหล่งท่องเที่ยวอำเภอดำเนินสะดวก จังหวัดราชบุรี

หลายคนอาจรู้จักที่นี่ด้วยเป็นตลาดน้ำที่เก่าแก่ บ้างอาจเคยได้ยินชื่อตลาดน้ำดำเนินสะดวกมาจาก “ตลาดน้ำดำเนินฯ..รัก” ละครหลังข่าวช่องหลากสีที่เคยฉายเมื่อนานมาแล้ว จึงไม่แปลกที่มีผู้คนหลั่งไหลเข้ามาท่องเที่ยวไม่ขาดสาย

แต่ใครจะรู้ว่าอำเภอดำเนินสะดวกแห่งนี้ ยังมีอีกมุมหนึ่งที่น่าสนใจไม่แพ้กัน

ภูมิปัญญาในร่องสวน

แสงแดดยามสายที่สาดส่องแรง ไม่ทำให้เราเกรงกลัวใดๆ ทั้งสิ้น เรานั่งเรือออกจากท่าน้ำตลาดน้ำเหล่าตั๊กลัก ตลาดน้ำอีกแห่งในอำเภอดำเนินสะดวก ลัดเลาะผ่านบ้านเรือนริมคลองสู่ “สวนเกษตรแม่ทองหยิบ” เพียงก้าวแรกที่ขึ้นฝั่งก็สัมผัสได้ถึงลมเย็นสดชื่น มีร่มเงาจากพันธุ์ไม้นานาชนิดที่ปลูกโดยรอบ

ในอดีตเมื่อ 30-40 ปีที่แล้ว สวนเกษตรแม่ทองหยิบแห่งนี้ เคยปลูกพืชล้มลุกเป็นส่วนใหญ่ จำพวกพริก หอม กระเทียม ถั่วลิสง แตงโม และทำนาข้าว เนื่องด้วยพื้นที่โดยรอบเป็นที่ราบลุ่ม ทำให้น้ำท่วมอยู่บ่อยๆ แต่ปัจจุบันมีการสร้างเขื่อนขึ้นมา ทำให้น้ำไม่ท่วมอีกแล้วแม้ช่วงหน้าฝนก็ตาม

การทำเกษตรจึงเปลี่ยนไป มีการปลูกส้มเขียวหวาน ส้มเช้ง และมีการปลูกผลไม้ตามฤดูกาลต่างๆ มากขึ้น แต่เนื่องด้วยค่าใช้จ่ายต่างๆ เริ่มสูงขึ้น ไม่ว่าจะเป็นค่าปุ๋ย ค่าแรง ทำให้เจ้าของสวนพยายามหาแนวทางช่วยลดต้นทุน

พี่ไพศาล ศรีเอี่ยมกูล เกษตรกรผู้ดูแลสวน จึงมีแนวคิดที่จะปลูกพืชสองอย่างในหลุมเดียวกัน ปรากฏว่าได้ผลดี เพราะพืชที่ปลูกด้วยกันมันจะเกื้อกูลกันเอง จึงไม่ต้องซื้อไม้ค้ำ ช่วยลดค่าแรง และลดค่าใช้จ่ายอื่นๆ ได้มากขึ้น และหันมาใช้ปุ๋ยชีวภาพเข้าแทน จึงทำให้มีรายได้ต่อเนื่อง และด้วยงบประมาณของรัฐที่เข้ามาช่วยสนับสนุนทำให้ที่นี่เกิดเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงเกษตรอีกแห่งหนึ่งของอำเภอดำเนินสะดวกอีกด้วย