“ฮึบ เอ้า ฮึบ หนึ่ง สอง สาม สี่ …..” เสียงฝีพายจากเรือยาวสองลำกำลังส่งเสียงพร้อมกับออกแรงวาดพายให้กินน้ำพร้อมตวัดพายอย่างรวดเร็วจนน้ำกระจาย เพื่อเร่งส่งให้เรือยาวหัวนาคลำสวยของหมู่บ้านตนชิงเข้าเส้นชัย
ตั้งแต่ปลายเดือนสิงหาคมที่น้ำในแม่น้ำน่านเอ่อล้นจนเต็มฝั่ง ก็เป็นเวลาที่ชาวน่าน ผู้ตั้งบ้านเรือนอยู่ริมแม่น้ำ ตั้งแต่อำเภอทางเหนือ ที่ อ. ปัว อ. ท่าวังผา ไปจนถึง อ. เมือง และใต้สุดที่ อ. เวียงสา ก็ได้เวลานำเรือยาวลงสู่ลำน้ำ พร้อมฝึกซ้อมฝีมือเพื่อเข้าร่วมการแข่งขันตามประเพณี ซึ่งดำเนินมาเนิ่นนานหลายร้อยปี
ประเพณีนี้สมัยก่อนกำหนดการแข่งขันกันระหว่างหมู่บ้านต่างๆ ในงานประเพณีตานก๋วยสลาก ซึ่งเป็นประเพณีที่ชาวล้านนา แสดงความระลึกถึงบรรพบุรุษที่ลวงลับแล้ว ด้วยการนำข้าวสารอาหารแห้ง ผลไม้ ของใช้จำเป็น ดอกไม้ธูปเทียน มาใส่ในชะลอมหรือก๋วย นำไปที่วัดทำพิธีโดยการจับสลาก โดยไม่เจาะจงถวาย ซึ่งตานก๋วยสลากนี้นิยมจัดกันประมาณเดือนกันยายนถึงตุลาคม
ภายในงานนี้ก็นิยมเชื้อเชิญหมู่บ้านอื่นๆ มาร่วมแข่งเรือกันตลอดทั้งเดือน ต่อมาทางราชการจึงได้มีการกำหนดให้งานตานก๋วยสลาก ของวัดพระธาตุช้างค้ำวรวิหาร เป็นยามที่เหมาะกับการเปิดสนามแข่งเรือประจำปีของเมืองน่าน และจะมีการแข่งขันนัดปิดสนามกันอีกครั้งหลังออกพรรษา ในการฉลองกฐินพระราชทาน
เอกลักษณ์ของเรือยาวเมืองน่านนั้น อยู่ที่รูปทรงเพรียวบางของเรือ สมัยก่อนจะใช้ต้นตะเคียนทองทั้งต้นมาขุดทำเป็นเรือแข่ง หัวเรือใช้ไม้แกะสลักเป็นรูปพญานาค ระบายสี ประดับกระจกสี ตัวเรือระบายสีสวยงาม ส่วนหางจะงอนงามเป็นหางนาค แต่บางคนก็เรียกว่าหางหงส์
การนำหัวพญานาคมาประดับที่หัวเรือนี้ อาจมาจากตำนานขุนนุ่น ขุนฟอง ซึ่งเป็นต้นเค้าราชวงศ์ภูคา บรรพบุรุษของเมืองน่านที่เชื่อว่ากำเนิดมาจากพญานาค และยังมีตำนานอุรังคธาตุว่า พญาสุวรรณนาคราชเป็นผู้สร้างแม่น้ำน่าน แข่งกับพญานาคาศรีสุทโธ ที่สร้างแม่น้ำโขง (ซึ่งในเมืองหลวงพระบาง ประเทศลาว ก็มีการแข่งเรือหรือส่วงเฮือ เช่นเดียวกัน)
ชาวบ้านนั้นเชื่อกันว่าพญานาคมีความศักดิ์สิทธิ์ บันดาลให้ฝนฟ้าตกต้องตามฤดูกาล การแข่งเรือนี้ก็ประหนึ่งการบูชาพญานาค ทั้งยังสร้างความรัก ความสามัคคีให้กับชุมชน เพราะเมื่อถึงเวลาแข่งเรือ จะเริ่มตั้งแต่การบายศรีสู่ขวัญเรือ บูชา “ผีเรือ” หรือที่ภาคกลางเรียกว่า “แม่ย่านางเรือ” ทุกคนในชุมชนจะร่วมไม้ร่วมมือกัน ส่งข้าว ส่งน้ำ พร้อมไปช่วยกันเชียร์ฝีพายของหมู่บ้านตนเอง แม้กระทั่งเมื่อแข่งเสร็จแล้วก็ยังมีพิธีบายศรีสู่ขวัญและเลี้ยงผีเรือ เพื่อเป็นสิริมงคลของคนในหมู่บ้านอีกด้วย
การแข่งเรือในเมืองน่าน นอกจากประเภทความเร็วที่ส่วนใหญ่เป็นคนหนุ่มสาวมาเป็นฝีพายแล้ว ยังมีประเภทเรือโบราณอายุนับร้อยปี ที่ฝีพายก็อายุกว่าครึ่งศตวรรษ มาแข่งเพื่อความสนุกสนานสามัคคี และยังมีประเภทสวยงาม ซึ่งการแข่งเรือนี้ ไม่ได้เน้นเรื่องการแพ้ชนะเป็นสำคัญ แต่เป็นการสืบสานประเพณีอันยิ่งใหญ่และงดงามของเมืองน่านไว้สืบไป
ตารางแข่งเรือที่น่าสนใจ ประจำปี ๒๕๖๒
ประเพณีแข่งเรือในเมืองน่านนั้น มีสนามใหญ่ๆ อยู่สาม สี่ แห่งซึ่งล้วนแล้วแต่เป็นชุมชนที่อยู่ริมแม่น้ำน่าน คือ ที่ อ. ท่าวังผา ซึ่งเป็นอำเภอแรกที่เริ่มเปิดฤดูกาลแข่งเรือเมืองน่าน จากนั้น ก็จะมีแข่งที่ อ. เมือง อ. เวียงสา และ อ. ปัว นอกจากนี้ยังมีการแข่งขันกันระหว่างหมู่บ้าน ซึ่งเป็นงานเล็กๆ ที่ยังดำรงประเพณีสืบต่อกันมา งานแข่งเรือที่น่าสนใจในปี ๒๕๖๒ มีดังนี้
1.ประเพณีแข่งเรือ อ. ท่าวังผา 31 สิงหาคม ถึง 1 กันยายน เชิงสะพานท่าวังผาพัฒนา อ.ท่าวังผา (ไทยพีบีเอส ถ่ายทอดสด)
2.ประเพณีแข่งเรือจังหวัดน่าน (นัดเปิดสนาม) 14-15 กันยายน
3.ประเพณีแข่งเรือบ้านหนองเงือก ต.แงง อ.ปัว 22 กันยายน
4.ประเพณีแข่งเรือ ต. น้ำปั้ว อ. เวียงสา 5-6 ตุลาคม
5.ประเพณีแข่งเรือออกพรรษา ตานก๋วยสลาก วัดบุญยืนพระอารามหลวง อ. เวียงสา 12-13 ตุลาคม (ไทยพีบีเอส ถ่ายทอดสด)
6.ประเพณีแข่งเรือตักบาตรเทโวโรหนะวัดศิลามงคล อ.ท่าวังผา 14 ตุลาคม
7.ประเพณีแข่งเรือเยาวชนจังหวัดน่าน ท่าน้ำบ้านเจดีย์ ต. ดู่ใต้ อ.เมือง 19 ตุลาคม
8.ประเพณีแข่งเรือตานสลากจูมปู ต. ดู่ใต้ อ. เมือง จ. น่าน 20 ตุลาคม
9.ประเพณีแข่งเรือจังหวัดน่าน (นัดปิดสนาม) 25-27 ตุลาคม
สำหรับคนที่อยากไปชมความสนุก ไปเชียร์เรือแข่ง ก็อย่าลืมวางแผนลางานกันให้พร้อม….คุณอาจจะได้พบกับ นายรอบรู้ นักเดินทาง ตะโกนเชียร์เรือแข่งอยู่ข้างๆ คุณ ก็เป็นได้
ประเพณีแข่งเรือในเมืองน่านนั้น มีสนามใหญ่ๆ อยู่สาม สี่ แห่งซึ่งล้วนแล้วแต่เป็นชุมชนที่อยู่ริมแม่น้ำน่าน คือ ที่ อ. ท่าวังผา ซึ่งเป็นอำเภอแรกที่เริ่มเปิดฤดูกาลแข่งเรือเมืองน่าน จากนั้น ก็จะมีแข่งที่ อ. เมือง อ. เวียงสา และ อ. ปัว นอกจากนี้ยังมีการแข่งขันกันระหว่างหมู่บ้าน ซึ่งเป็นงานเล็กๆ ที่ยังดำรงประเพณีสืบต่อกันมา
Guide ใกล้ เหมือนมีไกด์ไว้ใกล้ตัว
Application นี้จะช่วยแนะนำว่า ตำแหน่งรอบตัวเรามีที่เที่ยว ร้านอาหาร ร้านขายของ ที่พัก หรือสถานที่จุดใดน่าแวะไปสัมผัส ชิม ช็อป แชะ แชร์ พร้อมกิจกรรมเด่นประจำเดือน แผนที่ลงจุดใช้งานง่าย ดูสนุกและสะดวก แค่ดูภาพสวยๆ ก็อยากไปแล้ว
Nairobroo – “นายรอบรู้” คือทีมงานนักเดินทางที่จัดทำหนังสือคู่มือและแผนที่ท่องเที่ยวทั่วเมืองไทยมานานกว่า 20 ปี เราคัดสรรเรื่องราวจากทุกซอกมุมมานำเสนอด้วยความพิถีพิถัน ใส่ใจ และเจาะลึก…เชื่อว่าคุณก็ต้องชอบเหมือนเรา
ที่เที่ยวใหม่ใกล้กรุง ตลาดน้ำสะพานโค้ง-หอชมทุ่ง-แห้ววังยาง หยุดยาวนี้!!! เตรียมตัวให้พร้อม แค่ขับรถออกจากกรุงเทพไม่ถึงชั่วโมง ก็มีที่เที่ยวใหม่สุดว้าวให้ถ่ายรูปเช็คอินแล้ว อยู่ใกล้กรุงเทพนิดเดียวแค่ จ. สุพรรณบุรี นี่เอง… ตลาดน้ำสะพานโค้ง สุ่มปลายักษ์ ถ้าพูดถึงตลาดน้ำ แน่นอนว่าทุกคนต้องคิดถึงตลาดที่มีเรือลอยลำขายของกันเป็นอย่างแรกแน่นอน ใช่ครับมันเป็นแบบนั้น แต่ที่พิเศษไม่เหมือนที่ไหน คือ ตลาดน้ำสะพานโค้งสุ่มปลายักษ์ แลนด์มาร์คแห่งใหม่ใน อ. สองพี่น้อง จ. สุพรรณบุรี ที่นักท่องเที่ยวต้องเดินบนสะพานไม้ที่ทอดยาวเป็นทางคดโค้งสมชื่อตลาด โดยสร้างเชื่อมโยงสองฝั่งคลองสองพี่น้อง ระหว่างศูนย์หัตถสานบ้านต้นตาล กับสะพานโค้ง 100 ปี วัดทองประดิษฐ์
ร้อยกว่าปีก่อน เมื่อวันที่ 31 พฤษภาคม 2423 เสียงโครมดังขึ้นกลางแม่น้ำเจ้าพระยา ขณะเรือโสรวารเบี่ยงหัวเรือเพื่อหลบการเกยตื้น แต่ปะทะเข้ากับเรือปานมารุตซึ่งเป็นเรือลากจูงเรือพระประเทียบของสมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ พระบรมราชเทวี เรือพระประเทียบเสียการทรงตัว น้ำทะลักเข้าทางหัวเรือและล่มลงในที่สุด เป็นเหตุให้สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ฯ สิ้นพระชนม์ พร้อมด้วยพระราชธิดาที่ประทับไปด้วยกัน และพระราชบุตรในพระครรภ์
“นายรอบรู้” ขอพาลงใต้ไปสัมผัสวิถีชาวเล ที่หมู่บ้านท่องเที่ยวโฮมสเตย์ชุมชนบ้านบางพัฒน์ จ. พังงา ที่นี่ถือเป็นแหล่งอาหารทะเลสดรสเด็ด ที่มีความโดดเด่นในเรื่องราคาแบบเหมาจ่าย คือ ถ้ามาเพียง 2 คน จ่ายแค่คนละ 300 บาทจะได้เมนูซีฟู้ดจัดเต็ม 5 เมนู ถ้ามา 3 คน จ่ายคนละ 300 บาทจะได้ถึงได้ 7 เมนู และถ้ามา 4 คนขึ้นไป จ่ายเพียงคนละ 250 บาท จัดเต็ม 7 เมนูซีฟู้ด ที่เลือกได้ทุกอย่างตามชอบ รับรองอร่อยจุใจแบบหาที่ไหนไม่ได้ ที่สำคัญอร่อยเลิศทุกเมนู
© 2018 All rights Reserved.