ปราสาทพนมรุ้ง เป็นสถานท่องเที่ยวที่ตั้งอยู่บนพื้นที่ภูเขาไฟเก่าเมื่อหลายแสนปีก่อน เป็นหลักฐานยืนยันว่าประเทศไทยเคยมีเป็นดินแดนแห่งภูเขาไฟมาก่อน ทั้งยังเป็นภูเขาไฟที่สูงที่สุดในบุรีรัมย์ ทำให้บริเวณนั้นมีความอุดมสมบูณณ์เป็นอย่างสูง เหมาะแก่การเพาะปลูก ทำให้มีกลุ่มชนหลายชุมมาตั้งถิ่นฐานที่นี้และกลายเป็นชุมชนใหญ่ในที่สุด
ปราสาทพนมรุ้ง สันนิษฐานว่าสร้างขึ้นประมาณพุทธศตวรรษที่ 15 โดยพระเจ้านเรนราทิตย์ ผู้เป็นญาติกับพระเจ้าสุริยวรมันที่ 2 ซึ่งทรงสร้างนครวัด ในประเทศกัมพูชา สร้างขึ้นเพื่อเป็นศาสนสถานของฮินดูนิกายนับถือพระศิวะเป็นใหญ่ (ไศวนิกาย)หลายคนอาจจะเคยมาเที่ยวปราสาทพนมรุ้ง ทั้งแบบที่มาเดินเล่นชมสถาปัตยกรรมคนเดียว บางคนอาจจะมีไกด์หรือผู้รู้เรื่องปราสาทเขาพนมรุ้งเป็นอย่างดี วันนี้ “นายรอบรู้” ขอาสาพาเที่ยวแบบอันแน่นกับเกร็ดเล็กเกร็ดน้อยของปราสาทที่คุณไม่รู้หรือไกด์ไม่ได้บอกคุณ
ตามการค้นคว้าจารึกที่พบที่ปราสาท มีจารึกหนึ่งกล่าวว่าปราสาทหลังนี้ชื่อว่าวนํ รุง (วะ-นัม-รุง) เป็นภาษาขอมโบราณ คำว่า วนํ หรือพนมแปลว่าภูเขา ส่วน รุง หือรุ้ง แปลว่า ใหญ่ จึงมีความหมายว่า ภูเขาใหญ่ บนยอดเขามีการสร้างศาสนาสถานนิกายลัทธิไศวนิกาย โดยเชื่อว่าเป็นสัญลักษณ์ของเขาไกรลาสซึ่งเป็นแกนกลางของจักรวาล และเป็นที่ประทับของพระศิวะ เนื่องจากบริเวณปราสาทพนมรุ้งมีกลุ่มชนหลายกลุ่มทำให้การออกเสียงอาจกร่อนหรือเพี้ยนไปบ้าง แต่นักวิชาการบางคนยังยืนยันว่าพนมรุ้งเป็นเชื่อที่เรียกมาตั้งแต่สร้าง
ปราสาทเป็นศาสนสถานที่มีการใช้อย่างต่อเนื่อง จึงไม่ใช่ที่พักหรือพระราชวังของกษัตริย์ คนที่อยู่ที่นี้ต้องใกล้ชิดกับพระเจ้า ในจารึกได้บรรยายว่ามีนักพรตโยคีมาบำเพ็ญพรตที่ปราสาทแห่งนี้
ในการสร้างมีการอ้างถึงตรีมูรติ คือพระศิวะ พระวิษณุหรือพระนารายณ์ และพระพรหมด้วย แต่เชิดชูพระศิวะเป็นหลัก ส่วนเทพองค์อื่นคือส่วนเติมเต็มของปราสาท เช่นทับหลังหลายชิ้นสลักเป็นพระกฤษณะและพระวิษณุ พระนารายณ์ เพื่อให้ครบองค์ประกอบทางศาสนา
ทับหลังนารายณ์บรรทมสินธุ์ที่เห็นเป็นของจริงที่นำกลับมาประดับไว้ที่เดิมหลังจากถูกขโมยไป แล้วทำไมต้องเป็นทับหลังนารายณ์บรรทมสินธุ์จึงประดับไว้อยู่ตรงนี้ จากการค้นคว้าของนักวิชาการสันนิษฐานว่า เป็นเรื่องเชิดชูพระศิวะเหนือพระนารายณ์ที่เป็นตัวแทนของลัทธิไวษณพนิกาย ถ้าสังเกตด้านบนของทับหลังนารายณ์บรรทมสินธุ์ สลักเป็นรูปศิวนาฎราช-พระศิวะร่ายรำ อีกทั้งจารึกที่เจอที่ปราสาทยังบรรยายว่าได้มีสร้างรูปพระนารายณ์ไว้ในเรือนของพระศิวะ เรือนที่นี้คือปราสาทประธานนี้เองนั้นเอง
ตามคัมภีร์ไม่ได้ระบุถึงมังกร แต่เป็นส่วนต่อเติมจากการแกะสลัก นักวิชาการบางคนยังบอกว่า พญานาคกับมังกรมีจุดร่วมฐากความคิดเดียวกันคือการบูชางูของคนในสมัยโบราณ อย่างที่เรารู้ว่ามังกรเป็นวัฒนธรรมของจีนถูกส่งผ่านศิลปะจามซึ่งอยู่บริเวณตอนกลางมาถึงตอนใต้ของเวียดนามมาสู่อาณาจักรเขมรโบราณ เป็นที่นิยมในศิลปะนครวัดมาก ซึ่งในเวลาต่อมาจะเหลือแต่มังกรอย่างเดียว พญานาคก็จะหายไปในศิลปะบายน
นกแก้วมักไม่ค่อยเห็นในปราสาทหินมากนัก แต่ที่ปราสาทหินพนมรุ้งมีพบอยู่หลายจุด อย่างที่เห็นเด่นชัดคือทับหลังนารายณ์บรรทมสินธุ์ เป็นที่น่าสังเกตว่าภาพนกแก้วเหล่านี้สลัก ได้เหมือนจริงตามธรรมชาติ แต่ยังไม่รู้ว่าช่างยังต้องการสื่อมากกว่าการตกแต่งหรือไม่
ทวารบาลมีหน้าที่เฝ้าศาสนสถานมิให้สิ่งชั่วร้ายทั้งหลายผ่านเข้าสู่ศาสนสถานได้ ทวารบาลของปราสาทพนมรุ้งมีสองแบบคือแบบนั่งกับยืน ทว่าทั้งสองแบบถูกเก็บรักษาไว้ ดังนั้นทวารบาลที่อยู่ที่ปราสาทพนมรุ้งเป็นตัวจำลองเพื่อให้นักท่องเที่ยว
เปิด ทุกวัน 06.00-18.00 น.
ค่าเข้าชม ชาวไทย 20 บาท ชาวต่างชาติ 100 บาท
สอบถามรายละเอียดได้ที่ สำนักงานอุทยานประวัติศาสตร์พนมรุ้ง
โทร. 0-4478 -2715 โทรสาร 0-4478-2717
Guide ใกล้ เหมือนมีไกด์ไว้ใกล้ตัว
Application นี้จะช่วยแนะนำว่า ตำแหน่งรอบตัวเรามีที่เที่ยว ร้านอาหาร ร้านขายของ ที่พัก หรือสถานที่จุดใดน่าแวะไปสัมผัส ชิม ช็อป แชะ แชร์ พร้อมกิจกรรมเด่นประจำเดือน แผนที่ลงจุดใช้งานง่าย ดูสนุกและสะดวก แค่ดูภาพสวยๆ ก็อยากไปแล้ว
บ้านมุง หมู่บ้านที่รายล้อมไปด้วยเขาหินปูน สวนดอกไม้และทุ่งนา ตั้งอยู่ในอำเภอเล็กๆ ที่ถูกโอบล้อมด้วยขุนเขาอย่าง อำเภอเนินมะปราง จังหวัดพิษณุโลก เดินทางจากอำเภอเมืองเพียง 1 ชั่วโมง 30 นาที
ไม่ว่าจะเป็นขนมจีบปู ขนมจีบกุ้งซอสกะหรี่ ขนมจีบหมูไข่เค็ม ขนมจีบไข่เยี่ยวม้า ฮะเก๋า เบคอนพันบร็อกโคลี เบคอนพันกุ้ง ไส้กรอกถั่วลันเตา ปลากะพงนึ่งซีอิ๊ว หมึกซอสหวาน สาหร่ายแมงกะพรุน ซี่โครงหมูเต้าซี่ หรืออีกหลากหลายเมนูครบทุกความชอบ
สถานีรถไฟฟ้าเตาปูน เป็นสถานีเชื่อมต่อระหว่างรถไฟฟ้าสายสีน้ำเงินและสายสีม่วง ที่จะเดินทางเข้าสู่จังหวัดนนทบุรี สถานีตั้งอยู่บนถนนประชาราษฎร์ สาย 2 บริเวณสี่แยกเตาปูน ซึ่งย่านนี้จัดเป็นแหล่งการค้าที่สำคัญมายาวนาน
เชียงราย : หนาวนี้ใครขึ้นไปหลั่นล้ารับลมหนาว ชมดอกซากุระบานบนดอยแม่สลอง แล้วเกิดอาการท้องร้องอยากกินของอร่อยๆ ละก็ ขอแนะนำ ร้านอิ่มโภชนา (เจ้าเก่า) ความอร่อยบนดอยแม่สลองที่ไม่ควรพลาด
© 2018 All rights Reserved.