เมื่อ "ชั่วฟ้าดินสลาย" กลายเป็นเรื่องจริง :
บ้านห้าง ร.5

“พะโป้” หนึ่งในตัวละครของนวนิยายชื่อดังที่ดัดแปลงเป็นภาพยนตร์หลายเวอร์ชั่น ชั่วฟ้าดินสลาย เรื่องราวของคหบดีชื่อ พะโป้ นายห้างค้าไม้ชาวกะเหรี่ยงที่มาทำธุรกิจในเมืองกำแพงเพชรได้พบรักกับยุพดี หญิงสาวสวยและตกลงใจพาเธอมาอยู่ด้วยกันที่กำแพงเพชร พะโป้มีหลานชื่อ ส่างหมอง เป็นหนุ่มรูปงาม ต่อมายุพดีกับส่างหมองเริ่มรักกันและมีความสัมพันธ์อันลึกซึ้ง จนพะโป้จับได้และใส่โซ่ตรวนทั้งสองใช้ชีวิตด้วยกันเกิดเป็นโศกนาฎกรรมขึ้น

บ้านห้าง ร.5

ก่อนหน้านี้หลายคนอาจคิดว่า ชั่วฟ้าดินสลายอาจเป็นนวนิยายที่มาลัย ชูพิจิแต่งขึ้นโดยไร้ข้อเท็จจริง ทว่าพะโป้กลับมีตัวตนในประวัติศาสตร์ เป็นคหบดีชาวกะเหรี่ยงที่เข้าทำการค้าไม้ที่นครชุม จังหวัดกำแพงเพชร ในสมัยรัชกาลที่ 5 และพระองค์ก็เคยเสด็จประพาสต้นที่บ้านคหบดีคนนี้ด้วยเมื่อปี 2449 มีพระราชหัตถเลขาไว้ว่า “ เลยไปคลองสวนหมาก (บริเวณชุมชนนครชุม) ในคลองนี้น้ำไหลเชี่ยวแต่น้ำใสเพราะเป็นลำห้วย ถ้าไปตามลำคลอง 3 วันจึงถึงป่าไม้ ป่าไม้นี้ พะโป้กระเหรี่ยงในบังคับอังกฤษเป็นคนทำ” ป่าไม้คลองสวนหมากเป็นป่าไม้สักที่สำคัญของกำแพงเพชร ที่พะโป้ได้รับช่วงต่อจากเจ้าเมืองกำแพงเพชร

บ้านห้าง ร.5
บ้านห้าง ร.5

พะโป้ได้สร้างคฤหาสน์ขึ้นริมฝั่งน้ำคลองสวนหมาก เป็นสถาปัตยกรรมไทยผสมผสานตะวันตก สร้างด้วยไม้สักสองชั้นประดับด้วยลายฉลุสวยงาม ว่ากันว่าเป็นออฟฟิศของบริษัท ตั้งอยู่ไม่ไกลจากวัดสว่างอารมณ์ เพื่อทำการค้าไม้ส่งไปยังกรุงเทพฯ โดยชักลากไม้ผ่านลำคลองสวนหมากซึ่งไหลจากเทือกเขาตะนาวศรี ทางทิศตะวันตก เข้าแม่น้ำปิงเพื่อส่งไปพระนคร

บ้านห้าง ร.5

ในชีวิตจริงพะโป้มีคู่ชีวิตชื่อแม่ทองย้อย ซึ่งเป็นลูกสาวของผู้ใหญ่ของบ้านคลองสวนหมากมีบุตรกัน 4 คน เป็นต้นสกุลของ “รัตนบรรพต” ตามหลักฐานพระราชหัตถเลาของรัชกาลที่ 5 ยังทรงบันทึกว่า “ เมียเป็นไทย ชื่อว่าอำแดงท่องย้อยเป็นบุตรผู้ใหญ่บ้านวันแลอำแดงไท ตั้งบ้านเรือนอยู่ติดกันในที่นั้น ได้ขึ้นถ่ายรูปที่หน้าบ้าน 2 บ้านนี้”

บ้านห้าง ร.5

พะโป้เสียชีวิตในช่วงรัชกาลที่ 6 การทำไม้ตกอยู่กับบริษัทการทำไม้ใหญ่ แต่เรื่องราวของพะโป้ยังคงถูกเล่าขานในชุมชนนครชุม ปัจจุบันบ้านพะโป้ทรุดโทรมลงไปมาก แม้จะเป็นทรัพย์สินของนายทุนต่างพื้นที่ แต่ชาวบ้านยังคงรักษาตามสภาพ ปลูกดอกไม้ ตัดหญ้า เพราะที่นี้คือหลักฐานที่แสดงถึงความเจริญรุ่งเรืองของชุมชนนครชุม ชาวบ้านที่นี้จะรู้จักกันว่า “ บ้านห้าง ร. 5”


อ้างอิงจาก ฆรณี แสงรุจิ.วารสารเมืองโบราณ ปีที่ 19 ฉบับที่ 2 เมษายน-มิถุนายน 2536

Info

บ้านห้าง ร.5

ที่ตั้ง ต. นครชุม อ. เมืองกำแพงเพชร กำแพงเพชร

Previous
Next

Guide ใกล้ : Application คู่ใจคนชอบท่องเที่ยวตัวจริง

Guide ใกล้ เหมือนมีไกด์ไว้ใกล้ตัว
Application นี้จะช่วยแนะนำว่า ตำแหน่งรอบตัวเรามีที่เที่ยว ร้านอาหาร ร้านขายของ ที่พัก หรือสถานที่จุดใดน่าแวะไปสัมผัส ชิม ช็อป แชะ แชร์ พร้อมกิจกรรมเด่นประจำเดือน แผนที่ลงจุดใช้งานง่าย ดูสนุกและสะดวก แค่ดูภาพสวยๆ ก็อยากไปแล้ว

Writer/ Photographer

เอกพงษ์ ศรทอง

เอกพงษ์ ศรทอง

Relate Place

ขนมจีนเสวยเจ๊แร่ ขนมเส้นรสเด็ดเมืองหล่มสัก

ความสุขของการเดินทางนอกจากการได้พบเห็นสิ่งใหม่ๆ รอบตัวแล้วนั้น หลายคนคงจะปฏิเสธไม่ได้ว่าเรื่องอาหารการกินในแต่ละสถานที่ที่เราได้ไปถึงก็ถือเป็นเรื่องสำคัญกับการเดินทางเช่นกัน เมื่ออาหารอร่อยควบคู่ไปกับการเดินทางที่แสนรื่นรมย์ อะไรๆ ก็เพลิดเพลินไปหมดจริงไหม

Eat

Under The Tree

เป็นร้านกาแฟน้องใหม่ในเมืองอุดร ที่ใครเห็นเป็นต้องหลงรัก ทั้งการตกแต่งร้านหวานๆ สไตล์อิงลิชคันทรี่ เปิดเพลง Bossa เบาๆ เคล้าบรรยากาศชวนฝัน และบริการที่เป็นกันเอง

Travel

หอดูดาวภูมิภาคสงขลา : ท้องฟ้า ดวงดาว และทะเล

ย้อนไปสมัยเด็ก หากโดนถามว่าโตขึ้นอยากเป็นอะไร เชื่อว่าน่าจะมีไม่น้อยตอบว่า อยากเป็น “นักบินอวกาศ” พอเติบโตขึ้นความฝันน้อย ๆ เหล่านั้นก็เติบโตตามไปด้วย สำเร็จบ้างไม่สำเร็จบ้างตามแต่ละเส้นทาง แต่ความฝันเหล่านั้นยังถูกเก็บไว้ในความทรงจำและพร้อมที่จะฝังรากเมล็ดพันธุ์แห่งจินตนาการไว้ในใจเด็กคนหนึ่ง

Travel

Take Me To Temple “สู่จุดกำเนิดความรุ่งเรือง”

เมื่อเอ่ยถึงจังหวัดขอนแก่น หลายๆคนคงนึกถึงแต่ความศิวิไลซ์ หากลองมองลึกลงไปให้ถึงแก่น ถึงจุดเริ่มต้นของความรุ่งเรือง หรือมองลงไปให้เห็นถึงความงดงามที่ซ่อนอยู่ภายใต้สถาปัตยกรรมที่ถูกสร้างขึ้น เพื่อเป็นศูนย์รวมจิตใจของชาวขอนแก่นจะพบว่ามีวัดที่มีความสำคัญและมีชื่อเสียงในจังหวัดขอนแก่นมากมายหลายแห่ง