ชุมชนเก่าร้อยเรื่องราว ทั้งประวัติศาสตร์ ขนบธรรมเนียมประเพณี วัฒนธรรม สังคม ภูมิปัญญา และวิถีชีวิตสืบทอดกันรุ่นสู่รุ่น กลายเป็นอัตลักษณ์ของชุมชนที่ใช้เรียกขานกันสืบมาว่า “บ้านจุ้ม เมืองเย็น”

  คำว่า ‘บ้านจุ้ม’ หมายถึง บ้านที่อุดมสมบูรณ์ มีแม่น้ำ 3 สายไหลผ่าน คือ แม่น้ำแม่ออน แม่น้ำผาแหน และแม่น้ำลาน และอ่างเก็บน้ำอันเนื่องมาจากโครงการพระราชดำริฯ จำนวน 2 แห่ง ส่วน ‘เมืองเย็น’ หมายถึง สถานที่ที่สงบร่มเย็นเป็นสุขด้วยวัฒนธรรมประเพณี ใต้ร่มเงาพระพุทธศาสนาบารมีหลวงปู่หล้า ผู้คนในชุมชนจึงมีน้ำใจเป็นมิตรผูกพันฉันพี่น้อง 

“ออนใต้” มีบรรพบุรุษมาจาก “พันนาภูเลา” เมืองเชียงแสน จังหวัดเชียงราย ซึ่งมีหลักฐานปรากฎเป็นศิลาจาลึกและเครื่องถ้วยสังคโลกแบบสันกำแพง ที่วัดป่าตึง ศาสนสถานที่มีอายุกว่าร้อยปีมีชื่อเสียงเรื่อง “หลวงปู่หล้าตาทิพย์” พระสายวัดป่าที่ปัจจุบันเหลือเพียงสรีระสังขารให้ชาวบ้านได้กราบไหว้ขอพร  ปัจจุบันชุมชนออนใต้ เป็นตำบลหนึ่งของอำเภอสันกำแพง จังหวัดเชียงใหม่ มีทั้งหมด 11 หมู่บ้านกับเส้นทางท่องเที่ยวที่หลากหลาย ใครที่ได้มาเยือนชุมชนออนใต้ จะได้ร่วมเรียนรู้พร้อมสัมผัสความสุข สนุกครบทุกรสชาติ ในแบบวิถี “บ้านจุ้ม เมืองเย็น”