รู้จักไหม น้ำผักสะทอน

เครื่องปรุงรส หรือน้ำปรุงรสนั้นเป็นสิ่งจำเป็นที่ขาดไม่ได้ ไม่ว่าอาหารนั้นจะมาจากที่ใด หรือชนชาติใดก็ตาม ต่างก็ต้องมีเครื่องปรุงรสสูตรเด็ดของแต่ละที่ เช่น คนชายเลนำปลาทะเลมาหมักเป็นน้ำปลา คนอิสานทำปลาร้าและใช้ปรุงรสให้มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว นอกจากนี้ยังมีน้ำปรุงรสอีกมากที่เกิดจากความคิดและภูมิปัญญาท้องถิ่นของคนในพื้นที่ต่างๆ น้ำผักสะทอน ก็เป็นหนึ่งเครื่องปรุงรสแสนเยี่ยมของคนเมืองเลยเช่นกัน

น้ำผักสะทอน เป็นหนึ่งภูมิปัญญาน้ำปรุงรสที่เป็นเอกลักษณ์ของชาวจังหวัดเลย ที่ อ. ด่านซ้าย และ อ. นาแห้ว โดยเฉพาะในช่วงเมษาหน้าร้อนเช่นนี้ หากเพื่อนๆ เดินทางไป จ.เลย ก็อาจจะได้พบพี่น้องชาวบ้านตั้งเตาต้มน้ำผักสะทอนกันแทบทุกบ้าน ก็เพราะว่าช่วงหน้าร้อนเช่นนี้ ต้นสะทอนมียอดและใบอ่อน พร้อมให้พี่น้องออกไปเด็ดมาทำน้ำผักสะทอนพระเอกของงานวันนี้นั่นเอง

น้ำผักสะทอน
ต้นสะทอน
ต้นสะทอน

คนด่านซ้ายใช้น้ำผักสะทอนในการปรุงรสใส่อาหารแทบจะทุกชนิด ทั้งน้ำพริก ส้มตำ ซั่ว ใส่ในน้ำเมี่ยง ใส่แจ่ว จนคนด่านซ้ายต้องเอ้ยว่า “กินอะไรก็ไม่อร่อย ถ้าไม่ใส่น้ำผักสะทอน”  น้ำผักสะทอนมีรสชาติเค็มกลมกล่อม ชาวบ้านใช้แทนน้ำปลาร้า สัณนิษฐานว่าหมู่บ้านในสมัยก่อนนั้นหาปลาร้ามาปรุงรสยาก ชาวบ้านจึงใช้ใบต้นสะทอนมาหมักทำน้ำปรุงรส

กรรมวิธีการทำน้ำผักสะสอนนั้นก็คือ เก็บในอ่อนต้นสะทอนมาตำแล้วนำไปหมักไว้ในตุ่มประมาณ 2-3 วัน จากนั้นจึงนำมาเคี่ยวใช้เวลาประมาณ 1 วัน เติมเกลือลงไปตามสูตรของแต่ละบ้าน จากนั้นก็นำไปใช้เป็นน้ำปรุงรสสูตรเด็ดคนด่านซ้ายได้แล้ว

นายรอบรู้แนะนำเพื่อนๆ เลยว่า น้ำผักสะทอน พอใช้เป็นส่วนประกอบในอาหารอิสานแล้ว มัน แซ่บบบบบบบหลาย เรียกว่ารสชาติกลมกล่อม เค็มนัว อร่อยไม่แพ้ปลาร้าเลยหละคุณ มาถึงตอนนี้หลายคนคงน้ำลายสอแล้ว ใครผ่านมาแถวๆ อ.ด่ายซ้าย อย่าลืมหาโอกาสไปลองน้ำผักสะทอนดูนะ…. แล้วจะติดใจ

น้ำผักสะทอน
น้ำผักสะทอน
น้ำผักสะทอน
น้ำผักสะทอน

Info

อ.ด่านซ้าย เลย

Writer/ Photographer

กรดล แย้มสัตย์ธรรม

กรดล แย้มสัตย์ธรรม

Relate Place

Eat

Love เลย Coffee

เลย : พ้นหนาวไปหลายเดือนแล้ว แต่ความทรงจำจากเมืองเลยที่เขาว่ากันว่า “สุดหนาวในสยาม” ก็ยังไม่จางไปจากใจ ยามใดที่ได้ถือกาแฟให้อุ่นมือสักถ้วย ยามนั้นเป็นต้องหวนคิดถึงร้านกาแฟน่ารักๆ อย่าง Love เลย Coffee

Travel

ภูค้อ @นาแห้ว มาแล้วรักเลย

“นายรอบรู้” อยากชวนทุกคนมาเที่ยวอีสานเหนือกันที่เลย จังหวัดที่มีภูมากมายไว้คอยใครหลายคนขึ้นไปชมความงามของทะเลหมอกที่ทอดยาวไปตามภูเขา แค่นั่งมองดูสีสันท้องฟ้าเวลาพระอาทิตย์ขึ้นและตกก็มีความสุขแล้ว
เรามีภูหนึ่งที่อยากแนะนำให้ลองไปชมทะเลหมอกยามเช้ากันนั่นก็คือ ภูค้อ

Travel

ภูลมโล เมื่อหุบเขาเปลี่ยนเป็นสีชมพู

ได้ข่าววงในมาว่า ดอกพญาเสือโคร่ง กำลังผลิดอกบานสะพรั่งกันบ้างแล้ว ใครที่รอชมความงามของซากุระเมืองไทย นายรอบรู้ ขอพาทุกคนไปพบกับทุ่งซากุระสีชมพูบานสะพรั่งที่สวยมากๆ ที่นึงในเมืองไทย ที่นั่นคือ “ภูลมโล”

Travel

เที่ยวสงกรานต์ : งานแห่ต้นดอกไม้ ณ วัดศรีโพธิ์ชัย จ. เลย

“นายรอบรู้” มีหนึ่งที่เที่ยวมาแนะนำคนที่อยากเดินทางไปสัมผัสเทศกาลสงกรานต์ต่างถิ่น ไปดูวิถีชีวิตและประเพณีอันแสนงดงามของช้าวบ้านที่ งานประเพณีเแห่ต้นดอกไม้ ณ วัดศรีโพธิ์ชัย จ. เลย