เมื่อ "ชั่วฟ้าดินสลาย" กลายเป็นเรื่องจริง :
บ้านห้าง ร.5

“พะโป้” หนึ่งในตัวละครของนวนิยายชื่อดังที่ดัดแปลงเป็นภาพยนตร์หลายเวอร์ชั่น ชั่วฟ้าดินสลาย เรื่องราวของคหบดีชื่อ พะโป้ นายห้างค้าไม้ชาวกะเหรี่ยงที่มาทำธุรกิจในเมืองกำแพงเพชรได้พบรักกับยุพดี หญิงสาวสวยและตกลงใจพาเธอมาอยู่ด้วยกันที่กำแพงเพชร พะโป้มีหลานชื่อ ส่างหมอง เป็นหนุ่มรูปงาม ต่อมายุพดีกับส่างหมองเริ่มรักกันและมีความสัมพันธ์อันลึกซึ้ง จนพะโป้จับได้และใส่โซ่ตรวนทั้งสองใช้ชีวิตด้วยกันเกิดเป็นโศกนาฎกรรมขึ้น

บ้านห้าง ร.5

ก่อนหน้านี้หลายคนอาจคิดว่า ชั่วฟ้าดินสลายอาจเป็นนวนิยายที่มาลัย ชูพิจิแต่งขึ้นโดยไร้ข้อเท็จจริง ทว่าพะโป้กลับมีตัวตนในประวัติศาสตร์ เป็นคหบดีชาวกะเหรี่ยงที่เข้าทำการค้าไม้ที่นครชุม จังหวัดกำแพงเพชร ในสมัยรัชกาลที่ 5 และพระองค์ก็เคยเสด็จประพาสต้นที่บ้านคหบดีคนนี้ด้วยเมื่อปี 2449 มีพระราชหัตถเลขาไว้ว่า “ เลยไปคลองสวนหมาก (บริเวณชุมชนนครชุม) ในคลองนี้น้ำไหลเชี่ยวแต่น้ำใสเพราะเป็นลำห้วย ถ้าไปตามลำคลอง 3 วันจึงถึงป่าไม้ ป่าไม้นี้ พะโป้กระเหรี่ยงในบังคับอังกฤษเป็นคนทำ” ป่าไม้คลองสวนหมากเป็นป่าไม้สักที่สำคัญของกำแพงเพชร ที่พะโป้ได้รับช่วงต่อจากเจ้าเมืองกำแพงเพชร

บ้านห้าง ร.5
บ้านห้าง ร.5

พะโป้ได้สร้างคฤหาสน์ขึ้นริมฝั่งน้ำคลองสวนหมาก เป็นสถาปัตยกรรมไทยผสมผสานตะวันตก สร้างด้วยไม้สักสองชั้นประดับด้วยลายฉลุสวยงาม ว่ากันว่าเป็นออฟฟิศของบริษัท ตั้งอยู่ไม่ไกลจากวัดสว่างอารมณ์ เพื่อทำการค้าไม้ส่งไปยังกรุงเทพฯ โดยชักลากไม้ผ่านลำคลองสวนหมากซึ่งไหลจากเทือกเขาตะนาวศรี ทางทิศตะวันตก เข้าแม่น้ำปิงเพื่อส่งไปพระนคร

บ้านห้าง ร.5

ในชีวิตจริงพะโป้มีคู่ชีวิตชื่อแม่ทองย้อย ซึ่งเป็นลูกสาวของผู้ใหญ่ของบ้านคลองสวนหมากมีบุตรกัน 4 คน เป็นต้นสกุลของ “รัตนบรรพต” ตามหลักฐานพระราชหัตถเลาของรัชกาลที่ 5 ยังทรงบันทึกว่า “ เมียเป็นไทย ชื่อว่าอำแดงท่องย้อยเป็นบุตรผู้ใหญ่บ้านวันแลอำแดงไท ตั้งบ้านเรือนอยู่ติดกันในที่นั้น ได้ขึ้นถ่ายรูปที่หน้าบ้าน 2 บ้านนี้”

บ้านห้าง ร.5

พะโป้เสียชีวิตในช่วงรัชกาลที่ 6 การทำไม้ตกอยู่กับบริษัทการทำไม้ใหญ่ แต่เรื่องราวของพะโป้ยังคงถูกเล่าขานในชุมชนนครชุม ปัจจุบันบ้านพะโป้ทรุดโทรมลงไปมาก แม้จะเป็นทรัพย์สินของนายทุนต่างพื้นที่ แต่ชาวบ้านยังคงรักษาตามสภาพ ปลูกดอกไม้ ตัดหญ้า เพราะที่นี้คือหลักฐานที่แสดงถึงความเจริญรุ่งเรืองของชุมชนนครชุม ชาวบ้านที่นี้จะรู้จักกันว่า “ บ้านห้าง ร. 5”


อ้างอิงจาก ฆรณี แสงรุจิ.วารสารเมืองโบราณ ปีที่ 19 ฉบับที่ 2 เมษายน-มิถุนายน 2536

Info

บ้านห้าง ร.5

ที่ตั้ง ต. นครชุม อ. เมืองกำแพงเพชร กำแพงเพชร

Previous
Next

Guide ใกล้ : Application คู่ใจคนชอบท่องเที่ยวตัวจริง

Guide ใกล้ เหมือนมีไกด์ไว้ใกล้ตัว
Application นี้จะช่วยแนะนำว่า ตำแหน่งรอบตัวเรามีที่เที่ยว ร้านอาหาร ร้านขายของ ที่พัก หรือสถานที่จุดใดน่าแวะไปสัมผัส ชิม ช็อป แชะ แชร์ พร้อมกิจกรรมเด่นประจำเดือน แผนที่ลงจุดใช้งานง่าย ดูสนุกและสะดวก แค่ดูภาพสวยๆ ก็อยากไปแล้ว

Writer/ Photographer

เอกพงษ์ ศรทอง

เอกพงษ์ ศรทอง

Relate Place

เวียงจูมออนทีเฮ้าส์

เป็นร้านชาตกแต่งด้วยสีสันหวานๆ ตรงกับความหมายของชื่อร้าน “เวียงจูมออน” ซึ่งแปลว่านครสีชมพู ตั้งอยู่ท่ามกลางบรรยากาศริมสายน้ำปิงเมืองเชียงใหม่ ที่นี่รวบรวมชาชั้นดีจากทั่วทุกมุมโลกไว้บริการคนที่หลงใหลในรสชาติและกลิ่นอันหอมหวนของใบชา

Coffee

แวะ “กาแฟกระบี่” ชิมกาแฟเอกลักษณ์เมืองกระบี่

ทว่าสิ่งที่ผู้คนรู้จักเกี่ยวกับกระบี่ยังอาจไม่ครอบคลุม “พี่หมึก-นพดล เอ่งฉ้วน” บุตรชายของนางสมจิตร์ เอ่งฉ้วน หนึ่งในสมาชิกกลุ่มวิสาหกิจชุมชนแปรรูปกาแฟสดสตรีตำบลคลองท่อมเหนือ จึงเลือกที่จะเปิดร้าน “กาแฟกระบี่” (Krabi Coffee) ขึ้น เพื่อพัฒนากาแฟของชุมชนให้เป็นอีกสิ่งหนึ่งที่ผู้คนรู้จักกว้างขวางยิ่งขึ้น ทั้งเป็นการต่อยอดการจำหน่ายสินค้าและผลิตภัณฑ์ของท้องถิ่นด้วย

ก๋วยเตี๋ยวหมูตุ๋นลำไยเจ้จันทร์เมืองละปูน

“นายรอบรู้” ชวนชิมก๋วยเตี๋ยวหมูตุ๋นลำไยรสเด็ด ที่ร้านเจ้จันทร์เมืองละปูน ก๋วยเตี๋ยวหมูตุ๋นเจ้านี้มีเอกลักษณ์คือใส่ลำไยอบแห้งลงในน้ำซุป ช่วยเติมรสชาติให้หวานกลมกล่อมพอดีๆ ส่วนเนื้อหมูก็ตุ๋นกับเครื่องเทศจนเปื่อยนุ่ม หอมชวนชิม

Travel

Sansiri Backyard สวนผักกลางเมือง

เมื่อมีสิ่งหนึ่ง เราจะโหยหาอีกสิ่งหนึ่ง เมื่อเราอยู่ในที่ที่เต็มไปด้วยความเจริญ เราจะโหยหาธรรมชาติ ทุกวันนี้เราต่างมองหาความสมดุลของการใช้ชีวิต พื้นที่สีเขียวในเมืองใหญ่เป็นภาพที่มองหาได้ยาก แต่ใช่ว่าจะหาไม่เจอ ดังเช่นที่ Sansiri Backyard @T77 Community สถานที่เช็กอินแห่งใหม่ย่านสุขุมวิท