เมื่อ "ชั่วฟ้าดินสลาย" กลายเป็นเรื่องจริง :
บ้านห้าง ร.5

“พะโป้” หนึ่งในตัวละครของนวนิยายชื่อดังที่ดัดแปลงเป็นภาพยนตร์หลายเวอร์ชั่น ชั่วฟ้าดินสลาย เรื่องราวของคหบดีชื่อ พะโป้ นายห้างค้าไม้ชาวกะเหรี่ยงที่มาทำธุรกิจในเมืองกำแพงเพชรได้พบรักกับยุพดี หญิงสาวสวยและตกลงใจพาเธอมาอยู่ด้วยกันที่กำแพงเพชร พะโป้มีหลานชื่อ ส่างหมอง เป็นหนุ่มรูปงาม ต่อมายุพดีกับส่างหมองเริ่มรักกันและมีความสัมพันธ์อันลึกซึ้ง จนพะโป้จับได้และใส่โซ่ตรวนทั้งสองใช้ชีวิตด้วยกันเกิดเป็นโศกนาฎกรรมขึ้น

บ้านห้าง ร.5

ก่อนหน้านี้หลายคนอาจคิดว่า ชั่วฟ้าดินสลายอาจเป็นนวนิยายที่มาลัย ชูพิจิแต่งขึ้นโดยไร้ข้อเท็จจริง ทว่าพะโป้กลับมีตัวตนในประวัติศาสตร์ เป็นคหบดีชาวกะเหรี่ยงที่เข้าทำการค้าไม้ที่นครชุม จังหวัดกำแพงเพชร ในสมัยรัชกาลที่ 5 และพระองค์ก็เคยเสด็จประพาสต้นที่บ้านคหบดีคนนี้ด้วยเมื่อปี 2449 มีพระราชหัตถเลขาไว้ว่า “ เลยไปคลองสวนหมาก (บริเวณชุมชนนครชุม) ในคลองนี้น้ำไหลเชี่ยวแต่น้ำใสเพราะเป็นลำห้วย ถ้าไปตามลำคลอง 3 วันจึงถึงป่าไม้ ป่าไม้นี้ พะโป้กระเหรี่ยงในบังคับอังกฤษเป็นคนทำ” ป่าไม้คลองสวนหมากเป็นป่าไม้สักที่สำคัญของกำแพงเพชร ที่พะโป้ได้รับช่วงต่อจากเจ้าเมืองกำแพงเพชร

บ้านห้าง ร.5
บ้านห้าง ร.5

พะโป้ได้สร้างคฤหาสน์ขึ้นริมฝั่งน้ำคลองสวนหมาก เป็นสถาปัตยกรรมไทยผสมผสานตะวันตก สร้างด้วยไม้สักสองชั้นประดับด้วยลายฉลุสวยงาม ว่ากันว่าเป็นออฟฟิศของบริษัท ตั้งอยู่ไม่ไกลจากวัดสว่างอารมณ์ เพื่อทำการค้าไม้ส่งไปยังกรุงเทพฯ โดยชักลากไม้ผ่านลำคลองสวนหมากซึ่งไหลจากเทือกเขาตะนาวศรี ทางทิศตะวันตก เข้าแม่น้ำปิงเพื่อส่งไปพระนคร

บ้านห้าง ร.5

ในชีวิตจริงพะโป้มีคู่ชีวิตชื่อแม่ทองย้อย ซึ่งเป็นลูกสาวของผู้ใหญ่ของบ้านคลองสวนหมากมีบุตรกัน 4 คน เป็นต้นสกุลของ “รัตนบรรพต” ตามหลักฐานพระราชหัตถเลาของรัชกาลที่ 5 ยังทรงบันทึกว่า “ เมียเป็นไทย ชื่อว่าอำแดงท่องย้อยเป็นบุตรผู้ใหญ่บ้านวันแลอำแดงไท ตั้งบ้านเรือนอยู่ติดกันในที่นั้น ได้ขึ้นถ่ายรูปที่หน้าบ้าน 2 บ้านนี้”

บ้านห้าง ร.5

พะโป้เสียชีวิตในช่วงรัชกาลที่ 6 การทำไม้ตกอยู่กับบริษัทการทำไม้ใหญ่ แต่เรื่องราวของพะโป้ยังคงถูกเล่าขานในชุมชนนครชุม ปัจจุบันบ้านพะโป้ทรุดโทรมลงไปมาก แม้จะเป็นทรัพย์สินของนายทุนต่างพื้นที่ แต่ชาวบ้านยังคงรักษาตามสภาพ ปลูกดอกไม้ ตัดหญ้า เพราะที่นี้คือหลักฐานที่แสดงถึงความเจริญรุ่งเรืองของชุมชนนครชุม ชาวบ้านที่นี้จะรู้จักกันว่า “ บ้านห้าง ร. 5”


อ้างอิงจาก ฆรณี แสงรุจิ.วารสารเมืองโบราณ ปีที่ 19 ฉบับที่ 2 เมษายน-มิถุนายน 2536

Info

บ้านห้าง ร.5

ที่ตั้ง ต. นครชุม อ. เมืองกำแพงเพชร กำแพงเพชร

Previous
Next

Guide ใกล้ : Application คู่ใจคนชอบท่องเที่ยวตัวจริง

Guide ใกล้ เหมือนมีไกด์ไว้ใกล้ตัว
Application นี้จะช่วยแนะนำว่า ตำแหน่งรอบตัวเรามีที่เที่ยว ร้านอาหาร ร้านขายของ ที่พัก หรือสถานที่จุดใดน่าแวะไปสัมผัส ชิม ช็อป แชะ แชร์ พร้อมกิจกรรมเด่นประจำเดือน แผนที่ลงจุดใช้งานง่าย ดูสนุกและสะดวก แค่ดูภาพสวยๆ ก็อยากไปแล้ว

Writer/ Photographer

เอกพงษ์ ศรทอง

เอกพงษ์ ศรทอง

Relate Place

Travel

เที่ยวชุมชนทรายขาว สัมผัสของดีแห่งเมืองปัตตานี

วันนี้ นายรอบรู้นักเดินทาง พาทุกคนลงใต้ไปสัมผัสเมืองแห่งวัฒนธรรม ศิลปะ และธรรมชาติ ที่ ชุมชุนทรายขาว จ. ปัตตานี ใครอยากชมวิว ดูสถาปัตย์ ชิมผลไม้ ชอปปิ้งผ้าทอ ตามมาทางนี้

Travel

ภูชมลาว ทะเลหมอกสองประเทศ

วันนี้เราอยู่กันที่จังหวัดเลย ดินแดนที่ได้ชื่อว่าเป็น “ทะเลภูเขา” พอได้ยินแล้วก็ต้องนึกถึงยอดภูสูงต่ำมากมาย มีทะเลหมอกและอากาศหนาวๆ รอให้เราไปสัมผัสด้วยตัวเองกัน

Eat

Little Tree Garden ที่ให้ความสุขไม่ Little

กลิ่นหอม ๆ ของเบเกอรี่ที่พึ่งออกมาจากเตา กลิ่นกาแฟที่ลอยปนกับกลิ่นดอกไม้หลายชนิดที่แทบจะหาได้ยากในเมืองกรุง สลับกับอากาศสดชื่นเย็นสบาย วิทย์ ศิริวิทย์ ริ้วบำรุง เจ้าของร้าน Little Tree Garden และนักจัดแต่งสวนชื่อดังก็ออกมาเล่าความสุขที่ไม่ Little ของเขา

Shopping

“LESS PLASTIC ABLE” ช่วยกันลด ช่วยกัน LESS

คนสายรักษ์โลกจะถูกใจกับร้านนี้ “Less Plastic Able” ร้านรีฟีลล์เล็กๆ ย่านฝั่งธน-วงเวียนใหญ่ ที่สามารถนำภาชนะอย่างขวดพลาสติกใช้แล้วมาบรรจุผลิตภัณฑ์ที่เลือกซื้อจากร้านได้อ