บ้านฮวกเป็นหมู่บ้านเล็กๆ ในอำเภอภูซาง ที่ซ่อนตัวอยู่ในอ้อมกอดของภูเขาทางทิศตะวันออกของจังหวัดพะเยาติดกับสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว ชาวบ้านส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม ยังคงรักษาวิถีชีวิตและประเพณีที่สืบทอดกันมาตั้งแต่บรรพบุรุษ รวมทั้งสานต่อความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างกันของคนไทย-คนลาว
หมู่บ้านฮวก เป็นชุมชนที่ก่อตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2445 โดยราษฎรที่อพยพมาจากจังหวัดน่าน นำโดยนายพรานหนักเดินทางแสวงหาแหล่งทำกินและล่าสัตว์ได้เข้ามาปลูกกระท่อมบริวณทิศตะวันตกของหมู่บ้านในปัจจุบัน ซึ่งบริเวณพื้นที่ดังกล่าวมีดินโป่งซึ่งสัตว์ชอบกินเป็นอาหารจึงเป็นแหล่งที่อุดมด้วยสัตว์ป่าและของป่าหลากหลายชนิด บริเวณนี้ยังมีกอไผ่รวก (ไม้ฮวก) ต่อมาได้มีราษฎรอพยพมาอาศัยอยู่เพิ่มเติมมากขึ้น นายพรานหนักจึงได้ก่อตั้งหมู่บ้านขึ้นและใช้ชื่อหมู่บ้านว่า “บ้านฮวก”
บ้านฮวกเป็นแหล่งท่องเที่ยวแห่งหนึ่งในจังหวัดพะเยา เส้นทางสู่หมู่บ้านเป็นเส้นทางเดียวกับอุทยานแห่งชาติภูซาง “น้ำตกภูซาง” แหล่งท่องเที่ยวที่มีชื่อเสียงของจังหวัดพะเยา และเป็นเส้นทางไปสู่ภูชี้ฟ้า แหล่งท่องเที่ยวขึ้นชื่อของจังหวัดเชียงรายและที่สำคัญ บ้านฮวก เป็นด่านชายแดนไทย-ลาว เป็นเส้นทางจากประเทศไทยเชื่อมไปสู่แขวงไชยบุรี สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว รวมระยะทางแนวชายแดนติดต่อประมาณ 20 กิโลเมตร
ฉบับนี้เราจะพามารู้จักหมู่บ้านเล็กๆ นี้ เรียนรู้วิถีชุมชนและวัฒนธรรมพื้นบ้านไปด้วยกัน